Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Karşı Önleminizi Alın! Soba-Baca-Şofben Kullanırken Dikkat!

Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Karşı Önleminizi Alın!

Soba-Baca-Şofben Kullanırken Dikkat!

Soba, baca ve şofbenlerden sızan karbonmonoksit gazı nedeniyle vatandaşlarımız, hemen her yıl üzücü birçok zehirlenmeye maruz kalmaktadır. Bilgisizlik, ihmal ve denetimsizlik yüzünden meydana gelen karbonmonoksit zehirlenmeleri, özellikle alçak basınçlı havalarda ne yazık ki tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır.

Sobaların yanlış kurulumu ve yakılması, baca temizliğinin yaptırılmaması, kalitesiz ve standartlara uymayan yakıt kullanılması, soba-baca ve şofben-baca bağlantılarının yanlış yapılması,  bacalar ile soba ve şofben cihazlarının standartlara uygun olmaması veya yanlış montajdan dolayı genellikle sonbahar ve kış aylarında zehirlenme vakaları artmaktadır.

Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak, karbonmonoksit gazı zehirlenmeleri ile ilgili kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla, aşağıdaki konulara dikkat çekerek vatandaşlarımızı ve yetkilileri uyarıyoruz.

Yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalı

• Soba sıcaktan etkilenmeyen yanmaz bir levha ya da tercihen mermer üzerine yerleştirilmelidir.
• Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanması hem yakıt tasarrufunda hem de yanma emniyeti açısından daha faydalıdır. Böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler.
• Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır.
• Karbonmonoksit zehirlenmelerinin belirtileri yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlikle başlar. Uyku hali, bunaltı, kusma, görme bulanıklığı ve huzursuzluk oluşur. Bu belirtilerin bir veya birkaçının hissedilmesi halinde öncelikli olarak kapı ve pencereler mutlaka açılmalıdır.

Bakımı yapılmayan bacalar, zehirlenmelerin ve yangınların başlıca nedeni

• Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacalar, zehirlenmelerin ve yangınların başlıca nedenidir. Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı; baca çekişini arttırmak için baca yalıtımı yaptırılmalıdır.
• Pencere veya duvar delinerek yapılan bacada delinen kısımda, sızdırmazlık sağlanmasına mutlaka dikkat edilmelidir.
• Yangın emniyeti için bacalar çatının mahyasından en az 50–80 cm yükseklikte olmalıdır.
• İdeal yanma için etkili baca yüksekliği en az 3,5 m, en fazla 5 m olmalıdır.
• Bacalara yağmur suları, kuşlar, ağaç yaprakları vb. maddelerin girmesini engellemek için mutlaka başlık kullanılmalıdır.
• Bacaların, kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullandığı takdirde 2 ayda bir, diğer yakıtlar (sıvı ve gaz gibi) kullandığı takdirde ise 3 ayda bir temizliği mutlaka yapılmalıdır.

Şofbenin kullanıldığı yere temiz hava girmesi sağlanmalıdır

• Şofben zehirlenmeleri gaz kaçaklarının yanı sıra, özellikle kışın yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde, oksijen oranının düşmesi ve karbon monoksit oranının yükselmesi sonucu gerçekleşmektedir. Bu nedenle şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır.
• Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan, bina aydınlığına vb. bağlı cihazlar asla çalıştırılmamalıdır.
• Şofbenin monte edileceği mekân yeterli büyüklükte olmalı, ıslak zeminli mekânlara kesinlikle şofben montajı yapılmamalıdır.
• Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde; öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri kapalı durumda olmalı, kibrit çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, karşılıklı pencereler açılarak ortam havalandırılmalı, gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi hızla aranmalıdır.

Yakıt alırken kaçak ve belgesiz olmamasına özen gösterilmeli

Vatandaşlarımız, kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesinin olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat etmelidirler. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu da mutlaka kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan asla kömür vb. alınmamalıdır. Yetkililer belgesiz ve kaçak kömür vb. yakıt satışını engellemeli, halkın can güvenliğini tehlikeye atan bu tür eylemlere asla izin vermemelidirler.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak; toplum yararı ve kamusal denetim anlayışımız gereği meslek alanlarımızla ilgili konularda toplumu bilgilendirmeyi görev biliyor; karbonmonoksit gazı nedeniyle yaşanan zehirlenmelerin tekrarlanmaması için gerekli önlemlerin alınması konusunda yetkilileri ve vatandaşlarımızı bir kez daha uyarıyoruz.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Ankara Şubesi Yönetim Kurulu adına

Başkan Sadettin ÖZKALENDER