BU KIŞ SOBA FELAKETLERİ YAŞANMASIN - 22.11.2004

 
BU KIŞ SOBA FELAKETLERİ YAŞANMASIN!     
MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI UYARIYOR;

Bilgisizlik ve ihmal yüzünden Ülkemizde her yıl yüzlerce insanımız sobalar, şofbenler ve  kombilerden dolayı karbon monoksit zehirlenmesine maruz kalmaktadır. Yaşanan soba zehirlenmesi olaylarının başlıca nedenleri; ucuz ve kalitesiz kömürün denetimsiz satılması ve kullanılması, tekniğe uygun olmayan standart dışı soba, baca ve boruların kullanılması, bacaların temizliğinin yapılmaması, şiddetli esen lodos rüzgarlarından önceden haber alınamaması ve hatalı soba kullanımıdır.

Kömürlü sobalar tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır, böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler. Soba aşırı doldurulmamalıdır, aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca çekişi zayıflar. Kömürü tutuşturmak için üzerine az miktarda kağıt yada karton ve bunların üzerine de kolay yanan çıra ve odun konulmalıdır. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalıdır, konulacak yakıt iyi olsa bile yavaş yavaş ilave edilmelidir. Yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalıdır. Soba yakıtla beslenirken, yeni atılan yakıtın üzerine kor halindeki yakıttan bir miktar konulması sobadaki yakıtın sürekli olarak üstten yanmasını sağlar.  

Her sezon kömür alırken herhangi bir yasal sorunla karşılaşmamak için, Mahalli Çevre Kurulunca alınan kararlara uyulmalıdır. 11.04.2004 tarihinde İstanbul Valiliğinden yayınlanan tebliğde; kömürlerle ilgili değerler belirtilmiştir. Tüm kullanıcılar, belirtilen değerlere uygun nitelikte kömür satın almakla yükümlüdürler.

Bacalar çabuk soğuduğu için yalıtılması gerekir. Aksi halde soğuyan baca gazı içindeki su buharı yoğunlaşır ve baca çekişi azalır. Yükselmesi zorlaşan bacadaki gazlar soba ve boru çevresindeki çatlak, delik gibi boşluklardan odaya sızar. Odaya sızan baca gazı içindeki karbon monoksit zehirlenmelere neden olur. Böyle bacalarda daha fazla kurum ve katran oluşur bu da bacanın tıkanmasına yol açar. Bacası temizlenmeyen sobalarda verimli yanma olmaz ve daha fazla yakıt tüketilir. Baca gazlarının soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak için bacalar yalıtılmalıdır. Pencere veya duvar delinerek yapılan bacada mutlaka delinen kısımda sızdırmazlık sağlanmalıdır. Bacalara, yağmur suları, kuşlar, ağaç yaprakları vb maddelerin girmesini engellemek için mutlaka başlık kullanılmalıdır.

Tekniğe uygun olmayan, temizliği ve bakımı yapılmayan bacalar soba ve şofben zehirlenmelerinin yanında yangınlara da neden olmaktadır. Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik hükümlerine göre odun, kömür gibi yüksek oranda is bırakan yakıt kullanıldığı takdirde bacalar 2 ayda bir, diğer yakıtlar (sıvı ve gaz gibi) kullanıldığı takdirde bacalar 3 ayda bir temizlenmelidir. Bacaların temizliği mahalli itfaiye teşkilatı tarafından yapılmaktadır.

Makina Mühendisleri Odası olarak; tüm kullanıcıları daha bilinçli ve dikkatli davranmaya çağırıyor ve soba kullanırken belirttiğimiz hususlara uymaları noktasında uyarıyoruz.

Tevfik PEKER
TMMOB Makina Mühendisleri Odası
İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı

Soba, Kombi, Şoffben ve Yakıt Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar için tıklayınız.