LPG-CNG SEKTÖRÜNDE DENETİMSİZLİK FACİA GETİRİR

LPG-CNG SEKTÖRÜNDE DENETİMSİZLİK FACİA GETİRİR

Kamuoyunun basında yer alan haberlerden şahit olduğu üzere, İzmir’in Buca ilçesindeki bir LPG bakım servisinde 24 Ağustos 2020 tarihinde “gaz sıkışması” nedeniyle bir patlama meydana gelmiş, patlamada iki işçi ağır bir şekilde yaralanmıştı. Öncelikle yaralılara acil şifalar dilerken, meydana gelen bu patlamanın, LPG-CNG sektöründeki denetimsizlikten kaynaklanan ve her an karşı karşıya olduğumuz tehlikeyi yeniden gözler önüne serdiğini hatırlatmak üzeriz.

Bilindiği üzere T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü ‘nün 19.12.2011 tarihli genelgesine istinaden 2012 yılından bu yana araçlar, gaz sızdırmazlık raporu olmaksızın periyodik muayeneden geçebilmekte ve LPG tesisatına dair bir önceki periyodik araç muayenesi sonrasında geçen süre zarfında yapılan olası tamirat işlemlerinde kullanılan malzemelerin ve montajın standart ve yönetmeliklere uygunluğu ve gaz sızdırıp sızdırmadığı denetlenmemektedir.

Ayrıca T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 24 Haziran 2017 tarih ve 30106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” te yapılan değişikliklerle ülkemizde yaygın olarak yapılan yakıt sistemi tadilatı uygulaması olan araçların LPG/CNG ’ye dönüştürülmesi işlemi 01.01.2018 tarihinde tümüyle denetimsiz hale getirilerek firmaların beyanına bağlanmıştır.

Ülkemizde TÜİK verilerine göre 2019 yılı sonu itibariyle 4 milyon 661 bin LPG’li araç bulunmaktadır. Son 10 yıla bakıldığında yılda ortalama 280 bin LPG’li araç trafiğe çıkmaktadır. Türkiye, LPG’li araç sayısında Avrupa’da birinci, dünya genelinde 2. sıradadır. Bu kadar yaygın bir kullanıma rağmen LPG’li araçların güvenle kullanılmasının tek nedeni TMMOB Makina Mühendisleri Odası tarafından 11.04.2005 ile 31.12.2017 tarihleri arasında yürütülen sıkı denetim çalışmalarıdır.

Akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş devam ederken, tüketiciler de buna bağlı olarak otogaz yani LPG’li araçların kullanımına yönelmektedir. LPG’li araç kullanımı, standart ve yönetmeliklere uygun montaj yapılması ve gerekli kontrollerin yapılması halinde herhangi bir tehlike yaratmasa da, periyodik araç muayenesinde gaz sızdırmazlık raporunun olmamasının “hafif kusur” sayılmaya başlandığı 2012 yılından bu yana durum daha da farklılık göstermektedir.

LPG’li araç sektöründe her türlü denetim ve kontrol kaldırılarak vatandaşların can ve mal güvenliği sektörde faaliyet gösteren ve giderek denetimsiz ve kontrolsüz bir şekilde faaliyet yürütecek olan firmaların inisiyatifine bırakılmaktadır.

LPG ‘ye dönüşümü yapılan araçların LPG Montaj Tespit Raporu kontrolü, yetkili firmaların keyfiyetine bırakılmış, bu da “merdiven altı” diye tabir edilen yetkisiz ve kaçak çalışan firmaların artmasına neden olmuştur.

Söz konusu uygulama sonucu uzman mühendislerin istihdam edildiği, standartlara uygun dönüşüm yapan yetkili firmalar piyasadan silinmeye, kayıt dışı, yetkisiz, niteliksiz, bünyesinde uzman bulundurmayan, standart dışı malzemenin kullanıldığı, kontrolsüz firmalar piyasaya tekrar hâkim olmaya, halkın can ve mal güvenliği yeniden ciddi bir şekilde tehdide maruz kalmaya başlamıştır.

Denetimsizliğin Getirdiği Sonuçlar;

• İnsan sağlığı ve can güvenliği açısından son derece önemli bir alan olan LPG/CNG/LNG yakıtlı araç piyasası denetlenmediği takdirde geçmişte yaşanan ölümlere katbekat artan sayıda yenileri eklenecektir.
• Bu uygulama ile ülkeye yasa dışı yollardan LPG kiti ve malzeme girişi ile standart dışı yerli üretim artmış, tekniğine uygun olmayan LPG araç dönüşümleri başlamış, haksız rekabet koşulları artmış, yetkili mühendis istihdamı azalmıştır.
• Gaz Sızdırmazlık Raporu uygulaması tamamen kaldırılmak suretiyle, standartlara uygun dönüşümü yapılmayan ve kontrol edilmeyen araçlar birçok kazaya neden olmaktadır.

UYARIYORUZ!

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yukarıda bahse konu yönetmelik değişikliği ile halkın can ve mal güvenliğini hiçe sayarak, birçok kazaya-faciaya davetiye çıkartmıştır. Yalnızca Odamızın değil bilim ve teknikle ilişkili herkesin görebileceği bu olumsuz sonuçların yaşanmaması için yönetmelik acilen geri çekilmeli ve LPG-CNG sektöründe etkin bir kamusal denetim sağlamalıdır.

TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI

İZMİR ŞUBESİ

YÖNETİM KURULU