DENETİMSİZLİK FACİA GETİRİR!

DENETİMSİZLİK FACİA GETİRİR!

Kamuoyunun basında yer alan haberlerden tanık olduğu üzere, kentimiz oto sanayisinde 5.04.2021 tarihinde sözde LPG bakım servisinde patlama meydana gelmiş, denetimsizlikten kaynaklı meydana gelen bu kazada sanayi esnafını ürkütecek düzeyde maddi hasar oluşmuştur. Öncelikle kazadan zarar gören yurttaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletirken, LPG-CNG sektöründeki denetimsizlikten kaynaklanan ve her an karşı karşıya olduğumuz tehlikenin bir kez daha altını çizmek isteriz.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü`nün 19.12.2011 tarihli Genelgesi ile araç muayene istasyonlarında (LPG ve CNG takılı araçlar için en geç bir ay önceki tarihe ait "Gaz Sızdırmazlık Raporu") aranması zorunluluğu kaldırılmış, gaz sızdırmazlık raporu bulunmamasını "ağır kusur"dan "hafif kusur"a dönüştürülmüştü. Bu durum LPG`li araç kullanıcılarının "keyfiyetine" yol açmış ve 2012 yılı Ocak ayı başından itibaren gaz sızdırmazlık testlerinde ciddi bir düşüş gerçekleşmiştir.

Ayrıca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 24 Haziran 2017 tarih ve 30106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” te yapılan değişikliklerle ülkemizde yaygın olarak yapılan yakıt sistemi tadilatı uygulaması olan araçların LPG/CNG ’ye dönüştürülmesi işlemi 01.01.2018 tarihinde tümüyle denetimsiz hale getirilerek firmaların beyanına bağlanmıştır.

Ülkemizde TÜİK verilerine göre 2020 yılı sonu itibariyle 4 milyon 770 bin LPG’li araç bulunmaktadır. Türkiye, LPG’li araç sayısında Avrupa’da birinci, dünya genelinde 2. sıradadır. Bu kadar yaygın bir kullanıma rağmen LPG’li araçların güvenle kullanılmasının tek nedeni TMMOB Makina Mühendisleri Odası tarafından 11.04.2005 ile 31.12.2017 tarihleri arasında yürütülen sıkı denetim çalışmalarıdır.

Akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş devam ederken, tüketiciler de buna bağlı olarak otogaz yani LPG’li araçların kullanımına yönelmektedir. LPG’li araç kullanımı, standart ve yönetmeliklere uygun montaj yapılması ve gerekli kontrollerin yapılması halinde herhangi bir tehlike yaratmasa da, periyodik araç muayenesinde gaz sızdırmazlık raporunun olmamasının “hafif kusur” sayılmaya başlandığı 2012 yılından bu yana durum daha da farklılık göstermektedir.

LPG’li araç sektöründe her türlü denetim ve kontrol kaldırılarak vatandaşların can ve mal güvenliği sektörde faaliyet gösteren, giderek denetimsiz ve kontrolsüz bir şekilde faaliyet yürütmekte olan firmaların inisiyatifine bırakılmaktadır.

LPG ‘ye dönüşümü yapılan araçların LPG Montaj Tespit Raporu kontrolü, yetkili firmaların keyfiyetine bırakılmış, bu da “merdiven altı” diye tabir edilen yetkisiz ve kaçak çalışan firmaların artmasına neden olmuştur.

Söz konusu uygulama sonucu uzman mühendislerin istihdam edildiği, standartlara uygun dönüşüm yapan yetkili firmalar piyasadan silinmeye, kayıt dışı, yetkisiz, niteliksiz, bünyesinde uzman bulundurmayan, standart dışı malzemenin kullanıldığı, kontrolsüz firmalar piyasaya tekrar hâkim olmaya, halkın can ve mal güvenliği yeniden ciddi bir şekilde tehdide maruz kalmaya başlamıştır. Kentimizde yaşanılan son hadise de maalesef, söz konusu denetimsizliğin bir örneğidir.

Denetimsizliğin Getirdiği Sonuçlar;

• İnsan sağlığı ve can güvenliği açısından son derece önemli bir alan olan LPG/CNG/LNG yakıtlı araç piyasası denetlenmediği takdirde geçmişte yaşanan kazalara ve beraberinde gelen ölümlere katbekat artan sayıda yenileri eklenecektir.
• Bu uygulama ile ülkeye yasa dışı yollardan LPG kiti ve malzeme girişi ile standart dışı yerli üretim artmış, tekniğine uygun olmayan LPG araç dönüşümleri başlamış, haksız rekabet koşulları artmış, yetkili mühendis istihdamı azalmıştır.
• Gaz Sızdırmazlık Raporu uygulaması tamamen kaldırılmak suretiyle, standartlara uygun dönüşümü yapılmayan ve kontrol edilmeyen araçlar birçok kazaya neden olmaktadır.
• UYARIYORUZ!

  Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın oluşturduğu mevzuat yetersizlikleri ile halkın can ve mal güvenliğini hiçe sayılmakta, birçok kazaya-faciaya davetiye çıkarılmaktadır. Böylesi olumsuz sonuçların tekrardan yaşanmaması için LPG-CNG sektöründe etkin bir kamusal denetim sağlanmalı, meslek kuruluşlarımız üzerinde mali baskı yaratma çabasından azade halkımızın güvenliği için bilimsel ve teknik veriler ışığında güncel düzenlemelerin tüm teknik paydaşlar eliyle yeniden gözden geçirilmesi için çalışma yürütülmelidir.

   

  EROL PERÇİN

  TMMOB

  Makine Mühendisleri Odası

  Bolu İl Temsilciliği Yürütme Kurulu Başkanı