İZMİT HALKEVİNİN İYİLEŞTİRMESİNE YÖNELİK TMMOB İKK OLARAK BASIN AÇIKLAMASI GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

İzmit Halkevi (Halk Eğitim Merkezi) misyonu yok olmayacak kadar güçlüdür. İzmit Halkevi tarihi, terk edilemeyecek kadar İzmit’e aittir.

Cumhuriyetin erken dönem kuruluşlarından olan “Halkevleri “ halkın eğitim, kültür, sanat alanlarında aydınlanmanın, çağdaş bir toplum olabilmenin önemli araçlarından birisi olarak;  dilden edebiyata, müzikten güzel sanatlara, tiyatrodan sinemaya, müzeden spora kadar bir çok alanda kurulduğu yerelde halka hizmet üretmeye 1932 yılında başlamış ve ilk kez kapatıldığı 1951 yılına kadar yüzbinlerce yurttaşımıza okuma-yazma öğretmiş, farklı nitelikte toplantılara, sergilere, tiyatro oyunlarına, şiir dinletilerine, edebiyat söyleşilerine, konserlere, konferanslara, sempozyumlara, gezilere ve hatta poliklinikleriyle hasta tedavilerinde ev sahipliği yapmış; fakir okul öğrencilerine önlük, ayakkabı, kitap, defter, kumaş, dikiş malzemeleri temin etmiş dönemin gereksinimlerini önemli ölçüde karşılayabilen bir kuruluştur. Sonraki dönemlerde de bu fonksiyonlarından bir çoğunu sürdürme gayreti içerisinde olmuştur.

Bugün Halk Eğitim Merkezi olarak bilinen İzmit Halkevi de 1932 yılında açılmış, mevcuttaki binasında Halkevlerinin kuruluşunun 11. Yıldönümünde 21 Şubat 1943 tarihinden itibaren faaliyetlerini sürdürmüştür. Halkevlerinin 478 şubesinden birisi olan İzmit Halkevi, kuruluş amaçlarına uygun olarak faaliyetlerini sürdüregelmiştir. Bu kente tiyatroyu sevdiren, konserlere, dinletilere, sergilere, toplantılara vs. ev sahipliği yapan; 1980 yılından sonra Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu olarak hizmet veren bina “Halkevi, Şehir Lokantası, Turizm Müdürlüğü, Öğretmenler Lokali, Musiki Cemiyeti gibi kurum ve kuruluşlara da mekânlık etmiştir.

İzmit’in ilk kent planı çalışmasını yürüten mimarlarından olan Hermann Jansen’in 1935 li yıllarda yaptığı plan doğrultusunda, İzmit kent merkezinin gelişiminin tetikleyicisi olarak görülen İzmit Halkevi, kıyı şeridinin imarı için de önemli bir başlangıç olarak değerlendirilmiştir. Halkevi binasının İzmit kıyı şeridine konumlandırılması, burada yeni imar edilecek olan yollara ve yapılara direktif vereceği ve bu gelişimi yönlendireceği konusu o günün yerel basınında da duyurulmuştur (16 Haziran 1938 Türkyolu Gazetesi).

Değerli Mimar Seyfi Arıkan tarafından çizilen projesi ile döneminde Adana Halkevi, Ankara Tren Garı ile birlikte Cumhuriyet Yakın Tarihinin örnek yapılarından gösterilen İzmit Halkevinin temel atma töreninde İmzalı bir kağıdın SEKA’nın kurucusu da olan Halkevi Başkanı Mehmet Kağıtçı tarafından temeline bırakılmıştır.

İzmit Halkevi, D-100 karayolunun yapılmasından önce “Deniz Kıyısı” özelliği ile kentin muhteşem görselinin en güzel kesitlerinden; sonraki süreçte hem önündeki meydan (Halkevi Meydanı), hem de kente kara yolu ile olan erişimdeki merkezi durağı (Halkevi Durağı) ile de kensel hafızaya kazınmış, hayatlarımızda yer edinmiş kentin simgelerindendir.

Günümüze geldiğimizde; mimarisi, İzmit ve yakın çevresi ile yakın tarihimize yaptığı ev sahipliği, toplumsal-kültürel değişimdeki işlevselliği, kentimizin simgelerinden ve hafızalarından olması nitelikleri iyiden iyiye körelmeye yüz tutmuştur.

İzmit Halkevi fiziken bakımsızdır, sahipsizdir ve işlevsizleştirilmiştir. Binanın öncelikle harabe olmaktan kurtarılması ve yeniden sanata, edebiyata, şiire, kongrelere, konferanslara, kurslara, seminerlere, eğitimlere v.s. ev sahipliği yapabilmesi kent yöneticilerinin gündemine alınmalıdır.

Bir taraftan İzmit’in tarihi değerlerini gün yüzüne çıkartmak amacıyla "Tarih Koridoru Projesi"  kapsamında Osmanlı dönemine ait konaklar, sarnıçlar, çeşmelerin restorasyon çalışmaları yapılıyorken, Roma'dan kalan tümülüslerin rölöve ve restorasyon projeleri sürüyorken, Cumhuriyetin yakın tarihi değerlerinden olan İzmit Halkevi adeta kendiliğinden yıkılmaya terk edilmiş bir görüntü vermektedir. İzmit Halkevinin de yaşatılmaya hakkı bulunmaktadır.

Kent yöneticilerine sesleniyoruz: Kentin tüm kurumlarının İzmit Halkevine (Halk Eğitim Merkezi) karşı tarihsel borçlarını ödeme, sahip çıkma zorunluluğu vardır.

Kentimize sahip çıkalım.

Murat KÜREKCİ

TMMOB Kocaeli İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri

07.11.2018