KAOB ÇÖP BERTARAF TESİSİ YER SEÇİMİ BASIN AÇIKLAMASI GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

Kocaeli Akademik Odalar Birliği adına konuşan Şube Başkanımız Murat Kürekci; Büyükşehir başkanının değişmesinin ardından çöp yakma tesisi ÇED’inden vazgeçilmesiyle, Kocaeli halkınin ve Kocaeli Akademik Odalar Birliği nin başta olmak üzere verdiği mücadele sayesinde bu sürece gelindiğini belirtti.

Kamudan, doğadan ve demokrasiden yana bir belediye anlayışını savunarak  atık bertaraf tesisinin yer belirleme çalışmasına katkı koymak üzere KAOB'un yola çıktığını ifade etti. Büyükşehir Belediyesi'nden gelen bilgi ve veriler doğrultusunda sahada yapılan incelemeler ile Gebze ve Dilovasında olmak üzere iki yerin önerildiğini, İzmit için ise yer belirleme çalışması devam ederken  Belediye yetkililerinin Kandıra bölgesi için yaptığı açıklamaya dair bir değerlendirmenin KAOB tarafından yapılmadığını, Belediye tarafından alınmış ve kamuoyuyla paylaşılmış bu kararın tarafı olunmadığını, bundan sonra çevre ve kamu adına sürecin takipçisi olunacağını belirtti. 

YAPILAN BASIN AÇIKLAMASI  METNİ;                                                                                        
KOCAELİ ilinin Evsel Atık Sorunu’nun çözümü konusunda,  Kocaeli Akademik Odalar Birliği (KAOB) ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin( KBB) ortak çalışma iradesi geliştirerek yaptığı çalışmalar hakkında bilgi vermek ve gelinen noktanın kent kamuoyuyla paylaşılması, bazı yanlış anlamaların giderilmesi için bir gereklilik haline gelmiştir.

13.06.2019 günü KAOB ve KBB’ nin ortak çalışma iradesi kararı alması üzerine, çalışma ilkeleri ve yönteminin de belirlendiği 05.07.2019 tarihli toplantıda, ATIK BERTARAF TESİSİ YER SEÇİMİ KOMİSYONU ile ATIK YÖNETİM KOMİSYONU ‘nun oluşturulması ve uzmanlarla birlikte KBB ilgililerinin birlikte çalışma yapması kararlaştırılmıştı.                                                                                                                              

* İlk toplantısını 11.07.2019 tarihinde yapan ATIK YÖNETİMİ KOMİSYONU, 24.10.2019 tarihinde yapılan son toplantısında KBB Başkanlığı ve KAOB Başkanlar kurulunun görüş ve önerilerine sunmak üzere ÇERÇEVE RAPORU’ nu hazırlayarak 1.etap çalışmasını tamamladı. Atık Yönetimi Çerçeve Raporu, Başkanların görüş ve önerilerine henüz sunulamadı. 19 Şubat 2020 Çarşamba günü (yarın) KBB Başkanının da katılacağı Atık Yönetimi Çerçeve Raporu üzerine yapılacak değerlendirme toplantısında ortaya çıkacak görüş ve öneriler doğrultusunda, KAOB ve KBB uzmanlarından oluşan ATIK YÖNETİMİ KOMİSYONU’ nun çalışmalarına devam edeceği beklenmektedir.

 * İlk toplantısını 10.07.2019 tarihinde yapan ATIK BERTARAF TESİSİ YER SEÇİMİ KOMİSYONU, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Sn.Tahir BÜYÜKAKIN, Genel Sekreteri Sn. Balamir GÜNDOĞDU, Genel Sekreter Yardımcısı Sn. Gökmen MENGÜÇ ve Belediye Bürokrat ve çalışanlarının katıldığı 05.10.2019 tarihli toplantıyla çalışmalarını tamamlamış; 13.06.2019-05.10.2019 arasını kapsayan yazılı raporunu da 30 Ocak 2020 günü KBB Başkanı Sayın Tahir BÜYÜKAKIN’a sunmuştur.

Gerek 5 Ekim 2019 tarihli, gerekse 30 Ocak 2020 tarihli KAOB-KBB toplantılarINda; Komisyon çalışmaları ve çalışmalar neticesinde oluşan KAOB Görüşü paylaşılmıştır. Yapılan çalışmalar ve oluşan KAOB görüşünü sizlerle paylaşıyoruz.       

- KAOB tarafından oluşturulan 30 Ocak 2020 tarihli 13.06.2019-05.10.2019 arasını kapsayan “KOCAELİ İLİNDE YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN ATIK BERTARAF TESİS(LER)İ YER SEÇİMİ RAPORU”nda yer alan genel ve alternatif alanlara ait veri ve bilgiler Kocaeli Büyükşehir Belediyesince sağlanmış olup, değerlendirmeler KAOB tarafından yapılmıştır.

- Rapor sürecinde, 13.06.2019 ve 5.10.2019 toplantılarıyla birlikte toplam 12 adet toplantı gerçekleştirilmiştir. Bu tarih aralığında istisnalar hariç olmak üzere her hafta Çarşamba günleri saat 17:00’de ofis toplantıları ve belirlenen günlerde ise arazi incelemeleri yapılmıştır

- Nüfus yoğunluğu ve buna bağlı olarak oluşan atık miktarları dikkate alınarak; İzmit Körfezi’nin kuzeyinde 2 adet, güneyinde ise 1 adet uygun büyüklüklerde düzenli depolama alanı belirlenmesi hedeflenmekle birlikte, alternatif alanların durumuna göre bu sayı değişebileceği ve 2017 tarihinde Kamuoyuyla paylaşılan “KBB Kocaeli Kentsel Atıktan Enerji Üretim Tesisi Projesine İlişkin Kocaeli Akademik Meslek Odaları Birliği Raporu” nun bu çalışma sürecinde öncelikli referans kaynaklarından olduğu KAOB ve KBB yetkililerinin ortak kabullerinden olduğu çalışma prensibi olarak benimsenmiştir.

- Alternatif alanların araştırılmasında öncelik olarak; sırası ile çevresel, ekonomik, sosyal/kamu memnuniyeti kriterleri benimsenmiştir. Alternatif alanların belirlenmesi esnasında;

• Maden sahası vasfında olan ve rezervi biten yerler ile verimsiz ormanlar ve orman içi açıklıkların taranması öncelikli yer seçim kriteri olarak belirlenmiştir.

Alternatif alanlar, aşağıdaki kriterler üzerinden ön değerlendirmeye tabi tutulmuştur.:

• Hakim rüzgarlar ve iklim yönünden değerlendirilmesi,
• Yeraltı ve yüzeysel su kaynakları ve koruma havzalarının durumu,
• Doğal kaynaklar ve kültürel miras durumu (Verimli Orman alanı, SİT alanı vs durumlar dahil)
• Yerleşim yerlerine uzaklık kriterleri benimsenmiştir.

- Çalışma Grubun tarafından, toplamda 16 adet alan için Ofis çalışmaları yapılmış, bir kısım alanın “olabilirliği” üzerinden ofis çalışmalarına ilaveten arazi incelemeleri de yapılmıştır.

Olası Alanlar içerisinde Gebze 1,2,3 Nolu Alanlar, Dilovası 1,2,3 Nolu Alanlar, Körfez 1 Nolu Alan, İzmit 1, ve 2 Nolu Alanlar ile İzmit KBB Fen İşleri Taşocağı için Ofis çalışmaları ve arazi incelemeleri birlikte yürütülürken; Gebze 4 Nolu Alan, İzmit 3 Nolu Alan, Kandıra 1 ve 2 Nolu Alanlar, Kartepe 1 Nolu Alan ile Dilovası’ndaki kapatılan Depolama Alanı için çeşitli önem seviyelerinde sadece ofis çalışmaları yapılmıştır.

-Alternatif alanların değerlendirilmesine dair KBB ile KAOB Uzmanlarının yaklaşımları farklılaşmıştır. KAOB TEMSİLCİLERİ Çevresel Faktörleri ön şart olarak belirleyerek alan seçimine yönelmiş. Çevresel Faktörler açısından yapılan Ön Değerlendirmeyi geçemeyen yerler alternatif olmaktan çıkarılmıştır. Bu yaklaşımla;

- 16 alternatif yerden 12’ si ÇEVRESEL FAKTÖRLER temelinde ve önceliğinde, komisyonda görev alan KAOB üyelerinin görüşleri doğrultusunda ön değerlendirmeden elenerek alternatif yer olmaktan çıkartılmıştır.

Karar sürecinin “Ön Değerlendirme” aşamasını geçen “Gebze 1 Nolu Alan, Dilovası 2 Nolu Alan, Gebze 4 Nolu Alan ve Dilovası Kapatılan Depolama Alanları” kendi özgül durumları açısından yeniden değerlendirilmiş olup,

• “Dilovası Kapatılan Depolama Alanı” kapasite azlığı nedeniyle,
• Gebze 4 Nolu Alanda, özel bir şirketin faaliyet yürütmesi sebebi ile Çalışma Grubuyla birlikte arazi incelemesi yapılmaması, Özel şirket işletmesi ekonomik ömrünü sürdürmesi,  ekonomik ömrünün tamamlanması için gerekli süre konusunda bilgi bulunmaması, Hakim rüzgar etkisi ile Ballıkayalar Tabiat Parkına olası etkisine yönelik araştırmanın varlığı hakkında bilgi edinilmemiş olması gerekçeleriyle alternatif alanlar arasında bulunmakla birlikte, bu aşamada değerlendirme dışı tutulmuştur.

Bu yaklaşımla, 2 adet alternatif alan öne çıkmış olup, SAYISAL DEĞERLENDİRME sürecine gerek kalmaksızın Gebze 1 Nolu Alan ve Dilovası 2 Nolu Alanlar açısından önceliklendirme yapılmıştır.

Kalan bu 2 alternatif alanın özellikleri karşılaştırılmıştır. Dilovası ilçesi sınırları içerisinde bulunan Dilovası 2 Nolu Alan’ının, Prodüktif olmayan maki vejetasyonu, 150 ha büyüklükte ve halihazırda alanın İmar Planlarında “İmara İşli Çöp Alanı” (İlgili kurum ve kuruluşların “Uygun” görüşlerinin alındığı anlamı da taşımaktadır.) özellikleriyle; Gebze ilçesi sınırları içerisinde bulunan Gebze 1 Nolu Alanın 12 ha büyüklükte, İSKİ Uzun Mesafe Koruma Alanı Sınırında, 2020 yılı Haziran ayına kadar alt yüklenicilerin çalışacağı bilgisi,  Kuzey Marmara Otoban Yolu ile batısında Kadıllı Otoban Bağlantı yollarının da bulunması özelliklerine göre, önceliklendirilmesinin uygun olduğu değerlendirilmiştir.

Bu açıklamalar kapsamında, çalışmanın bu aşamasında, 16 adet alternatif alan içerisinde Atık Bertaraf Depolama Alanı olarak öncelik sırası ile

1. Dilovası 2 Nolu Alan,
2. Gebze 1 Nolu Alan

tarafımızca uygun olarak değerlendirilmiştir.

Bu aşamada, KBB Başkanınca kamuoyuna açıklanan Atık Bertaraf Depolama Alanı olarak ilan edilen Kandıra Cezaevi bölgesindeki alan ilgili olarak da şunları söylemek gerekmektedir:

Öncelikle, açıklanan alan KBB yetkililerince ATIK BERTARAF TESİSİ YER SEÇİMİ KOMİSYONU gündemine getirilmiş ancak Cezaevinin doğusundan geçmesi planlanan yolun bu alandan geçmesi gerekçesiyle alan, arazi incelemesi dahi yapılmadan alternatif olmaktan çıkarılmıştır.

5.10.2019 tarihli toplantıda, KAOB yetkililerinin görüşlerini sözlü olarak (30 Ocak 2020 tarihinde ise yazılı olarak) “Gebze Bölgesinde alternatif alanların oluşabildiği, ancak İzmit ve İzmit Körfezinin güneyinde alternatif alanların oluşmadığı” yönündeki özet görüşlerini içeren ifadeleri üzerine yeniden gündeme gelmiş; yolun güzergahının değişebileceği ifade edilmiş olup, bu tarihten sonra yalnızca KBB tarafından (KAOB’UN katılmadığı) bir süreç işletilmiş ve kamuoyuna bu yer Depolama alanı olarak açıklanmıştır. Özetle KBB tarafından Atık Bertaraf Tesisi ve Depolama Alanı olarak açıklanan Kandıra-Akçakese’de bulunan yer ile ilgili olarak Yol güzergâhının değişimi senaryosuna göre KAOB tarafından olumlu ya da olumsuz bir değerlendirmede bulunulmamıştır.

30.01.2020 tarihli toplantıda KBB Başkanlığı, konunun önemi, aciliyeti ve bu bölgede başkaca alternatif bir yer geliştirilememesi gerekçeleri ile bu alanda ÇED sürecinin başlatılmasını öngördüklerini ifade etmiş ve KAOB’ un ilgili uzman birimleriyle ÇED sürecinde yer almasını, bu süreci birlikte yönetmeyi önermiştir. KBB Başkanlığının bu önerisi, KAOB Başkanlar kurulunun 03.02.2020 tarihli toplantısında görüşülmüş ve KAOB’ un Atık Yönetimine ilişkin görüşlerini içeren ve 2018 yılında KBB Başkanlığına sundukları rapor ile 05.10.2019 tarihli toplantıda sunulan ve yukarıda özetlenen Yer Belirleme Çalışmaları temelinde ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.                           

Bu değerlendirmeler sonucunda; Öneri olarak sunduğumuz yerlere ek olarak; KBB Başkanlığının, Akçakese bölgesindeki alternatif alanın ATIK BERTARAF TESİSİ VE DEPOLAMA ALANI olarak kamuoyu ile paylaştığı ve başlatılmasını öngördüğü ÇED sürecinin, KAOB’un, ÇED süreçleri ve konu ile ilgili uzman kişilerden oluşacak bir Çalışma Grubu aracılığıyla,  kamusal denetim rolünü üstleneceğini kamuoyuyla saygıyla paylaşıyoruz.

Kocaeli Akademik Odalar Birliği adına,

Kocaeli Tabip Odası

KAOB Dönem Sözcüsü

17.02.2020