“BUZLU VE KARLI YOLLARDA ABS FREN SİSTEMİNE GÜVENİP HIZ YAPMAYIN..!”

“BUZLU VE KARLI YOLLARDA ABS FREN SİSTEMİNE GÜVENİP HIZ YAPMAYIN..!”

Kış ayının iyice sertleşmeye başladığı bu günlerde vatandaşlarımıza bazı konuların hatırlatılması ve bazı önerilerin sunulması faydalı olacaktır. Aşırı soğuk, kar ve buz,  araç sürüşünü çok tehlikeli hale sokabilmektedir. Karlı kış şartlarında hasarlı ve yaralanmalı kazalardan korunmanın en iyi yolu, zorunlu olmadıkça taşıt kullanmamak, fırtınalı havalarda özellikle uzun yola hiç çıkmamaktır. Kışın araç kullanımı zorunlu ise, aracın buna hazırlanması, dikkatli kullanılması ve olası durumlara karşı hazırlıklı olunması gereklidir. Normal zamanda sürücünün başına geldiğinde sorun olmayan bir olumsuzluk, kış şartlarında ölümcül olabiliyor. Fizik kanunlarının dışına asla çıkılamaz. Mıcırlı, ıslak ve buzlu zeminde ABS söz konusu olsa bile fren mesafesi kuru zeminden daha fazladır. Fren sırasında fizik kanunları her zaman söz konusudur. Amaç bu kanunların güvenli olarak kullanılmasıdır. Bir sürücü eğer bir viraja yüksek süratle girerse ABS ona ancak otomobilin buzda kaymamasına yardımcı olacağı kadar yardım edebilir. ABS özelliği olmayan bir aracı kullanan deneyimli ve dikkatli bir şoförün durma mesafesi, ABS'li aracın durma mesafesiyle aynı olabilmektedir. Bu yüzden sürücüler ABS fren sistemine güvenerek buzlu ve karlı yollarda hız yapmamalıdırlar ve takip mesafelerini iki katına çıkarmalıdırlar.

ABS'ye güvenilerek buzlu ve mıcırlı yollarda hız sınırlarını zorlayan sürücüler hayal kırıklığına uğrayabiliyor. Bu sebeple aşağıda kısaca üzerinde durulan konulara sürücülerimizin uymaları hem kendi hem de çevrelerindeki insanlar için hayati öneme sahiptir.

• Kar üzerinde gereksiz frenden kaçınılmalıdır. ABS‘siz araçlarda kaygan yollarda fren sırasında ön lastikler kilitlerse direksiyon hâkimiyeti ortadan kalkar, arka lastikler kilitlerse aracın arkası savrulur. ABS’li araçlarda fiziksel sınırlar aşılmadığı takdirde bu sorunlar yoktur. Ancak ABS’nin de eriyen buz ve yumuşak kar üzerinde fren mesafesini uzattığı bilinmelidir. Aslında en doğrusu acil frenler dışındaki yavaşlamalarda frenleri kullanmak yerine motorun kompresyonundan yararlanmaktır. Burada dikkat edilmesi gereken, özellikle arkadan itişli araçlarda, ani vites küçültmelerinden kaçınılması gereğidir. Çok kaygan yollarda özellikle yokuş aşağı inişlerde aracın hızı ve vitesi o şekilde seçilmelidir ki, gaz pedalı bırakıldığında araç blokajsız yavaşlamalı, gaza basıldığında patinajsız hızlanmalıdır.

• Kar üzerinde ABS’li araçla nasıl fren yapılır? Acil bir durumda fren pedalına sonuna kadar basılmalı ve ABS direksiyon hâkimiyetini koruyacağı için aynı anda direksiyon engelden kaçacak yönde çevrilmelidir. Kaygan yollarda doğal olarak fren mesafesi uzayacağı için ABS’nin devrede olduğu yani çalıştığı süre de uzayacaktır. ABS’nin çalışması fren pedalındaki darbelerden anlaşılır. Bu sırada fren pedalı dibe doğru gideceğinden, sürücünün oturuş pozisyonunun buna uygun olması gereklidir, yani bacaklar fren pedalıyla birlikte dibe kadar yetişecek şekilde oturulmalıdır. Unutulmamalıdır ki, en gelişmiş araçlardaki sistemler (kış lastikleri ve ABS, ASR, EBV, ADB, ETC, ESP, FDR, DSC, FDR, BAS) sürücülerin kendilerinin ve araçlarının sınırlarını zorlamaları için değil, ani durumlarda araca olan güvenlerini artırarak stressiz araç kullanmaları için geliştirilmişlerdir. Bu sistemlerin hiçbirisi fizik yasalarını değiştiremez, yani dönemece aşırı hızla girmiş bir aracın merkezkaç kuvvet nedeniyle dönemeç dışına savrulmasın önleyemez, kış lastikleri ile buzlu yollarda kaymayı önleyemez, gerekiyorsa zincir takılmalıdır. Tavsiye edilen, fiziksel sınırlara daha kolay ulaşılabilen kışın kaygan yollarda daha yavaş ve daha dikkatli araç kullanılmasıdır. Mümkünse sürücüler araçlarının ve kendilerinin sınırlarını kritik durumlara girmeden önce, trafiğe kapalı alanlarda ve mümkünse uzmanların yardımıyla, öğrenmeye çalışmalıdırlar.

• Karlı Havlarda bütün tepkiler yavaş olmalıdır. Frene yavaş basılmalı, dönerken yavaş dönülmeli, aynı şekilde virajlara gir erkende yavaş girilmelidir.

Araç kullanımından oluşabilecek üzücü ve ölümlere varan olay ve kazaların olmamasını diliyor, tüm vatandaşlarımızı konuya duyarlı olmaya çağırıyoruz. Saygılarımla...

                                                                                                                       Dr. Aziz Hakan ALTUN

                                                                                                                                 Başkan