15-16 HAZİRAN 1970 BÜYÜK İŞÇİ DİRENİŞİNİ SELAMLIYORUZ

15–16 Haziran 1970 Büyük İşçi Direnişini Selamlıyoruz

1970 yılında, dönemin iktidarı tarafından TBMM gündemine getirilen İş Yasası ve Sendikalar Yasası’nı yeniden düzenleyerek DİSK’i, sendikal hakları ve temel işçi haklarını geriletmeye yönelik yasa tasarısına karşı 15–16 Haziran günlerinde Kocaeli ve İstanbul’da büyük bir işçi direnişi gerçekleşmişti. 168 fabrikadan 150 bin işçinin gerçekleştirdiği direnişe şiddetle müdahale edilmesi sonucu üç işçi ve bir esnaf ölmüş, 200’den fazla işçi yaralanmış ve 16 Haziran günü sıkıyönetim ilan edilmişti. Olayların ardından yüzlerce işçi ve sendikacı sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanmış 5 binden fazla işçi işten atılmıştı. İki yıl sonra ise Anayasa Mahkemesi söz konusu değişiklikleri iptal etmişti.

12 Mart faşizmi döneminde sermaye çıkarları doğrultusunda yeterince düzenlenemeyen çalışma yaşamı, 24 Ocak 1980 ekonomi kararları ve 12 Eylül faşizmi tarafından yeniden biçimlendirilmiştir. İşçi sınıfı ve bütün çalışanların aleyhine yapılan düzenlemeler, bugünlere dek kesintisiz olarak uygulanmıştır.

Siyasi iktidar, 2003 yılından itibaren söz konusu neoliberal emek düşmanı politikaları uygulamaktadır. İş Yasası değişikliği ile başlayan onlarca düzenleme, emekçilerin ücretlerini, üretim-çalışma, yaşam koşullarını olumsuz yönde etkilemiştir. Taşeronlaştırma, esnek-güvencesiz istihdam biçimleri ve sendikasızlaşma yaygınlaşmıştır.

İşçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri piyasaya açılmış; serbestleştirme, kuralsızlaştırma ve kamu denetiminin kaldırılmasına yönelik birçok düzenleme yapılmıştır. Bugün işçi cinayetlerini meşrulaştıran dinci-sermayeci bir yaklaşım egemendir. Yoğun emek sömürüsü yoluyla sağlanan azami kârları güvenceye alan sermaye birikimi politikaları, emekçilerin aydınlanma kanallarını kapatan laiklik düşmanı uygulamalarla birlikte uygulanmaktadır. 

TMMOB Makina Mühendisleri Odası, bugünkü temel asgari istemler olan; esnek-güvencesiz, taşeron çalışma, kiralık işçilik vb. sömürü yoğun bütün istihdam biçimlerinin kaldırılması, kıdem tazminatları ve zorunlu bireysel emeklilik sigortası girişimleri üzerinden kıdem ve emeklilik haklarına dokunulmaması istemlerini desteklemekte; bu yönde birleşik bir mücadelenin gerekliliğine inanmaktadır. Zira eksiksiz sendikal haklar, güvenceli çalışma, çalışma saatlerinin azaltılması, insanca yaşam ve insanca emeklilik koşulları, her çalışanın temel haklarının başında gelmektedir.

Odamız emekçilerle dayanışma halindedir ve 15-16 Haziran direnişinin 47. yılında haklarına sahip çıkan emekçi direnişlerini selamlamakta, insanca hakça yaşam istemini desteklemektedir.

Ali Ekber Çakar

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı