KOCAELİ’NDE ENDÜSTRİYEL KAZA HABERİ ALMADAN BİR GÜN GEÇMİYOR…

18.03.2024 Pazartesi günü Gebze ilçesi Pelitli bölgesinde bir endüstriyel tesiste patlama yaşanmıştır. Kocaeli Valiliği tarafından yapılan açıklamaya göre, sanayi tüpü patlaması sonucu 2 vatandaşımız yaşamını yitirmiş, 6 çalışan ise yaralanmıştır. Kayıplarımız için rahmet, aralılar için acil şifalar diliyoruz.

16.03.2024 cumartesi günü yine Körfez İlçesinde bulunan bir limana yanaşan geminin liman vinçlerine çarpması sonucu 3 vinç devrilmiş, maddi hasarlı kaza yaşanmış, ölüm olmaması teselli sayılmıştır. 

14 adet organize sanayi bölgesi, 5 adet teknopark ve 2 adet serbest bölge ile hiçbir ilde olmadığı kadar OSB yaratmak, Liman tesisi kurmak ilimizde yaşayan halkımızı anlık olarak kazalarla, uzun sürede ise çevre ve halk sağlığı açısından birçok riskle karşı karşıya bırakmıştır.

Kocaeli Sanayi Odasına kayıtlı 3585 endüstriyel tesis bulunmaktadır. Bunun yanında 95000 KOBİ bulunuyor. Doğal bir liman olan İzmit Körfezi’nde 37 liman ve iskele bulunmaktadır. Denizcilik Müdürlüğü verilerine göre 2013 yılında İzmit Körfezine 9 bin 650 gemi gelmiştir. Günde 222 bin 716 ton yük Kocaeli limanlarında elleçlenmiştir.  

Bu rakamlara her geçen gün yenilerinin eklenmesi için alan açmaya çalışan yöneticiler, bölgemizdeki endüstriyel tesislerde bir çok yanıcı, parlayıcı, zehirleyici, boğucu ürünler ile üretimler geçekleştirilip, depolamalar yapılırken, liman tesislerini ve buralarda yaşanabilecek kaza risklerini göz ardı etmemelidir.

Uzun yıllardan beri plansız olarak artan endüstriyel tesisler, kimyasal depolar ve liman tesisleri kentin güvenliğine dair ciddi riskler oluşturduğuna ilişkin çok sayıda kurum ve kamuoyuna yönelik beyanlarda, bildirimlerde bulunduk. Bu tesislerin ve işletmelerin yönetmeliklere uygun kurulması ve işletilmesi, gerekli denetimlerin aksatılmadan yapılması, tesisat, depolama alanları ve ekipmanlarının risk değerlendirmelerinin yapılması çok büyük önem taşımaktadır. Kurulacak endüstriyel tesisin projelendirilmesi aşamasında, yerleşim yerlerine mesafesi, tesise ulaşım yolları, oluşabilecek yangının çevreye yayılma ihtimalleri göz önüne alınmalı, acil durum ekiplerinin tesise ulaşma süreleri hesaplanmalıdır.  Bugün bir buğday silosunda yaşanan patlamanın benzerlerinin yarın başka bir kimyasal depolama alanında da yaşanabileceği göz ardı edilmemeli, çok daha ölümcül patlama ve yangınların yaşanabileceği gerçeği her zaman gözümüzün önünde duran gerçektir.

Sağlıklı ve güvenlikli bir ortamda çalışmanın her çalışanın hakkı olduğu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG)’nin sağlanmasının öncelikle devletin ve işverenin görevi olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca kazalardan etkilenen sadece çalışanlarımız değil, bölgede yaşayan halkımız olacağı için gerekli izin, planlama ve denetimler açısından da yerel yönetimler ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcileri de süreçlerden sorumludur.

İş kazalarının büyük çoğunluğu önlenebilir olduğu için iş cinayeti olarak ifade edildiği bilinmelidir. Bilimsel ve teknik ölçütler doğrultusunda atılacak adımlar ile göz göre göre “geliyorum” demekte olan facialara son vermek mümkündür. Bunun için önce insan hayatına ve emeğe değer veren bir yaklaşımın benimsenmesi gerekmektedir.

İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği denetimlerinin kamu güvenliğine yönelik olması gerekirken OSGB’ler aracılığı ile taşeronlaştırılmış ve periyodik kontrol şirketleri tarafından ticarileştirilmiştir.

İSİG’i sağlamak iş güvenliği uzmanının işi değildir, uzmanlar rehberlik ve danışmanlık yaparlar. Ayrıca uzmanlar ile meslek örgütlerinin bağı koparılmıştır, uzmanların mesleki gelişimi eğitimi, denetimi, sicillerinin tutulması konusunda TMMOB’nin yetkisi tanınmalıdır.

İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili ulusal politikaların oluşturulması, kararların alınması ve işyerlerinde denetim diğer sosyal tarafların görüşleri önemsenmeden tek başına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından yerine getirilmektedir. ÇSGB birimlerince hazırlanan plan, rapor vb. belgelerde durum tespitleri yapılırken kazaların artma nedenleri ve çözüm konusunda herhangi bir analize rastlanmamaktadır. Gelinen nokta göstermektedir ki; İSİG konusunda doğru kararlar alınmamakta, istenen uygulamalar hayata geçirilememektedir. Sendikalar, Üniversiteler, TMMOB, TTB, ÇSGB, Sağlık Bakanlığı, Belediyeler Birliği’nin katılımı ile idari ve mali yönden bağımsız, çoğunluğunu emek örgütlerinin oluşturduğu ulusal bir enstitü/kurul oluşturulmalıdır. Kurul/Enstitü, mevzuatın oluşturulması, işyerlerinin denetimi, ölçümlerin, periyodik kontrollerin yapılması, İSG alanında çalışanların eğitimi, denetimi gibi alanın tüm gerekliliklerini organize edecek, denetleyecek bir mekanizma oluşturmalıdır.

Kamu kurumu niteliğinde bir meslek odası olmanın sorumluluk ve bilinciyle, ülkemizde kanayan bir yara olan işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda geliştirici ve iyileştirici çalışmalara katkı vermeye hazır olduğumuzu, bu yöndeki mücadelemizi sürdüreceğimizi kamuoyuna duyururuz.

Mehmet Ali ELMA

MMO Kocaeli Şube Başkanı