İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Komisyonu

Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi: Evrim Aksoy
Sorumlu Çalışanlar: Güray Dinsel - Mehmet Can Öner

Üyeler:

İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ KOMİSYONU 31. DÖNEM ÇALIŞMA PROGRAMI

Bilim ve teknolojideki gelişmeler insanoğlunun yaşam kalitesinde önemli bir rahatlama ve gelişme sağlamıştır. Buna bağlı olarak insan yaşamı birçok açıdan kolaylaşırken, toplumlarda yeni iş alanlarını, yeni iş süreçlerini ve hızlı sosyal ve kültürel değişimleri ortaya çıkarmıştır. Bilim ve teknolojideki gelişimi, endüstrisine uygulayabilen ülkeler kendi toplumlarında insan ve çevre duyarlılığını, belirli bir oranda bir kültüre dönüştürmeyi başarabilmişlerdir.

Ancak bu gelişim ve değişime ayak uyduramayan, bilim ve teknolojide geri kalan/bıraktırılan, ülkemizin de içinde yer aldığı ülkeler; dünyadaki hâkim ekonomik sistemin dayattığı rekabet koşulları ve kar hırsı nedeni ile insan ve çevre duyarlılığını göz ardı edilmesi gerçeği ile karşı karşıya kalmışlardır.

İşçi sağlığı ve güvenliği kültürünün içselleştirilmemesi nedeni ile, üretim sürecine giren her yeni madde, her yeni makine, araç ve gereç, bu ülkelerde insan sağlığı işyeri güvenliği, çevre sağlığı ve çevre güvenliği için tehdit oluşturmaktadır.

Bir bakıma bilim ve teknolojide ilerleme ve refah toplumu olma arayışının bedeli, bu tür ülkelerde kendi insanlarına iş cinayetleri, iş kazaları, meslek hastalıkları ve çevre kirliliği olarak geri dönmektedir. Sağlıklı çalışma ortamı ve çevresi, iş barışının, hızlı ve sağlıklı kalkınmanın da ön şartıdır. İş kazaları ve meslek hastalıkları sonuçları nedeni ile insan hayatını ve sağlığını tehdit etmesinin yanı sıra, işletmeleri de ağır faturalara mahkûm etmektedir.

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de sanayileşmenin gelişimi ile birlikte, işçi sağlığı ve iş güvenliğine ilişkin gerekli düzenleme ve yatırımların yapılmamasından dolayı, iş kazaları ve meslek hastalıkları önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

İşçi sağlığı ve iş güvenliğinde temel amaç; çalışanların sağlığına zarar verebilecek risklerin, önceden belirlenerek gereken önlemlerin alınması, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarının sağlanması, çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı psikolojik ve bedensel sağlıklarının korunmasıdır. 2020 yılı itibari ile başlayan Covid-19 pandemisi, en çok işçi sınıfını etkilemiş, kapanmanın hemen hiç olmadığı ve zorunlu olması gereken tedbirlerin en az uygulandığı yerler işçilerin yoğun olarak çalıştığı üretim yerleri, fabrikalar, atölyeler, inşaatlar, marketler, alışveriş merkezleri olmuştur. Bu nedenle Covid-19 bir küresel salgın olmakla beraber bir “işçi ve emekçi” hastalığıdır.

Covid-19 kaynaklı işçi, emekçi ölümlerine her gün yaşanan iş kazası kaynaklı ölümler eklendiğinde son iki yılda karşımıza, eskisinden çok daha kötü bir tablo çıkmaktadır.

Buna ek olarak Covid-19 hastalığını geçiren işçi ve emekçilerde oluşabilen kalıcı hasarlar da, iş ve emek gücü kaybına neden olmaktadır. Ağır işlerde çalışanlar eski işlerine devam edememe durumuyla karşı karşıya kalmaktadır.

İş güvencesinin azalması, çalışma koşullarının ağırlaşması; özelleştirme, sendikasızlaştırma ve taşeronlaştırmanın yaygınlaşması, sosyal güvenlik ve güvenceden yoksun kayıt dışı işçilik, her yıl binlerce iş kazasına ve kayıtlara giremeyen meslek hastalıklarına neden olmaktadır.

İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi rakamlarına göre 2020 yılında iş cinayetleri sonucu en az 2427, 2021 yılında en az 2170 işçi ve emekçi hayatını kaybetmiştir. Covid-19 salgını nedeni ile 2020 yılında en az 741, 2021 yılında en az 630 işçi ve emekçi hayatını kaybetmiştir.

Her çalışılan gün başına en az 10’dan fazla işçinin hayatını kaybettiği ülkemizde, anayasal temel hak olan, sağlıklı ve güvenlikli bir ortamda çalışma hakkının ve dahası yaşam hakkının nasıl ihlal edildiği acı bir şekilde gözler önündedir.

Resmi istatistikler, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğine gereken önemin verilmediğini, yasa, yönetmelik ve özellikle uygulamalarda ciddi yetersizlikler bulunduğunu göstermektedir. İşveren kesimi ve kamu işvereni konumundaki devlet, hatalı ekonomik politikaların da etkisiyle konuya gereken özeni göstermemektedir. Komisyonumuzun 31. Dönemdeki çalışmaları tüm bu bilgiler ışığında aşağıdaki gibi planlanmıştır:

KOMİSYON ÇALIŞMALARININ HEDEFİ

• İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği konusunda bilinci ve bilgi birikimini arttırmak
• İş yaşamında karşılaşılacak sorunlara yönelik öncül çözümler üretmek
• İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği konusunun bir bütün olarak tartışılmasına, geliştirilmesine ve sorunların çözümünde adımlar atılmasına destek olacak çalışmalar yapmak, etkinlikler düzenlemek,
• Bu alanda çalışan üyelerimizin birikimlerini geliştirmek,
• Çalıştığı alandan dolayı işçi sağlığı ve iş güvenliği risklerine maruz kalacak üyelerimizin bu sıkıntıları yaşamaması için önlemlerin düzenlenmesini artırmak çabasıyla, hem önlemi alan, hem de önlemden etkilenen kişilerin sorunlarını birlikte tartışarak bunlara çözümler üretmek

PLANLANAN KOMİSYON FAALİYETLERİ

• Bilgilendirme toplantıları ve eğitimler
• Yayın çalışmaları (Bülten’e yazı yazılması, İSİG rehberleri hazırlanması)
• TMMOB İSİG Kongresine aktif katılım
• Diğer meslek kuruluşları, İSİG konusunda çalışan dernekler ve platformlar ile iletişim ve iş birliği

Bilgilendirme Toplantıları ve Eğitimler
İşçi sağlığı ve güvenliği konusunda üyelerimizi bilgilendirmek ve bilinçlendirmek için her ayın ilk haftası belirlenecek bir günde İSG konusunda bilgilendirme toplantısı düzenlenmesi. Gerekli olan konularda daha uzun süreli bilgilendirme ve eğitim amaçlı hafta sonu toplantıları düzenlenmesi

Gerçekleşmesi Planlanan Toplantı Önerileri:

• Covid-19 Salgınının Çalışma Hayatına Etkileri
• Covid-19 İş Yeri Tedbirleri
• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları
• Elektrik ile çalışmalarda iş güvenliği
• Acil eylem planı hazırlanması ve uygulamalar
• İş güvenliği uzmanlarının hukuki ve cezai sorumlulukları
• İş Sağlığı Ve Güvenliği Mevzuatı Kapsamında, İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları
• İş güvenliği açısından ergonomi
• Kişisel Koruyucu Donanımlar ve Kullanımları
• İş Yerlerinde Yasal Olarak Yapılması Gerekli Teknik Periyodik Kontroller
• Meslek hastalıkları ve Türkiye’deki durum
• İş yerinde işçi eğitimi
• İşçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili iyi örnek uygulamalar
• Kimyasallarla çalışmada işçi sağlığı ve güvenliği
• Etiketleme-Kilitleme ve uygulama örnekleri
• Şantiyelerde İşçi sağlığı ve güvenliği
• İş makinaları ile çalışmada işçi sağlığı ve güvenliği
• Yüksekte çalışma
• İSG açısından Risk değerlendirme
• ADR tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı zorunluluğu bilgilendirme
• Seveso Büyük endüstriyel kazaların önlenmesi hakkında bilgilendirme
• CE işareti ve makine emniyet yönetmeliği hakkında bilgilendirme
• İş kazası analiz ve değerlendirme uygulamaları
• İşyeri denetimlerinde dikkat edilmesi gerekenler

Yayın Çalışmaları
Bilgilendirme toplantılarına katılamayan üyelerimizle de bilgi paylaşımını sağlamak amacıyla toplantılarda işlenen konular başta olmak üzere aşağıdaki konular vb. hakkında elektronik doküman hazırlanması ve şube web sayfasında yayınlanması.

• Toplantı notlarının paylaşılması,
• Yasa, yönetmelik taslak metinleri üzerinde çalışma yapılması,
• İSG rehber ve kılavuzları hazırlanması
• Mevzuat bilgilendirme,
• Acil eylem planı hazırlama,
• Yeni başlayan İş Güvenliği uzmanları için kılavuz,
• Risk değerlendirme vb.
• Şube Bültenine periyodik yazı yazılması, (Şube bültenimizde konu ile ilgili sayfa ayrılması, her ay periyodik yazı yayınlanmasının sağlanması)

İSİG Kongresine Katılım
TMMOB adına Makina Mühendisleri Odası tarafından düzenlenecek olan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kongresine komisyon üyelerinin delege olarak katılımının sağlanması ve kongrede komisyon üyeleri tarafından bildiri sunulması hedeflenmelidir.

Kurum ve Kuruluşlarla İş Birliği
TMMOB’a bağlı diğer meslek odaları ile İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu ve sendikalarla görüş alışverişlerinde bulunarak iş birliği arttırılmalı, ortak çalışmalar yapılmalıdır. İSG konusunda faaliyet gösteren gruplar ve dernekler ile iletişim kurulmalı ve iş birliği yapılmalıdır. İSG uygulamaları konusunda firmalarla iş birliği olanaklarının arttırılması, firmalara ziyaretler gerçekleştirilmesi hedeflenmelidir.