ASANSÖRLERDE DURUM RAPORU UYGULAMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER

×

Hata mesajı

  • Notice: _bootstrap_glyphicons() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 771 satırı) içinde Undefined index: 3.0.
  • Warning: _bootstrap_glyphicons() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 777 satırı) içinde array_merge(): Expected parameter 1 to be an array, null given.
  • Warning: _bootstrap_glyphicons() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 781 satırı) içinde array_merge(): Expected parameter 1 to be an array, null given.
  • Warning: _bootstrap_glyphicons() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 841 satırı) içinde array_merge(): Expected parameter 1 to be an array, null given.
  • Warning: _bootstrap_icon() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 875 satırı) içinde in_array() expects parameter 2 to be array, null given.
  • Warning: _bootstrap_icon() (/srv/www/html/sites/all/themes/bootstrap/includes/common.inc dosyasının 875 satırı) içinde in_array() expects parameter 2 to be array, null given.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin KORAMAZ'ın "Asansörlerde Durum Raporu Uygulamalar ve Yapılması Gerekenler" Oda Raporu Üzerine Anadolu Ajansı'na Yaptığı Açıklama aşağıdadır.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası 
Yönetim Kurulu Başkanı Emin KORAMAZ‘ın
"Asansörlerde Durum Raporu Uygulamalar ve Yapılması Gerekenler"
Oda Raporu Üzerine Anadolu Ajansı‘na Yaptığı Açıklama
(22.05.2008)

MMO raporunu hazırlayan Oda Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz‘ın, 22–25 Mayıs tarihlerinde İzmir‘de MMO ve EMO tarafından ortaklaşa düzenlenen Asansör Sempozyumu dolayısıyla Anadolu Ajansı‘na yaptığı açıklamada, MMO‘nun Asansörlerde Durum Raporunda Türkiye‘deki yasal mevzuat, AB Teknik Mevzuatına uyum çalışmaları ve bu alanda ortaya çıkan sorunlar ile asansör firmalarında imalat, montaj ve bakım safhalarında mühendis çalıştırılmasına ilişkin ortaya çıkan sorunlar; sektördeki ithalat ağırlığı, yetkili–yetkisiz firma ve mühendis istihdamı durumu; asansör kazaları ve nedenleri; MMO‘nun bu alandaki çalışmaları ve üretimden son kullanıma dek CE işaretlemesinde onaylanmış kuruluş olması; Türkiye‘deki asansör denetimlerine ilişkin sayısal veriler ve nihai çözüm için yapılması gereken çalışmalara ayrıntılı olarak yer verildiği belirtildi. Raporun eklerinde ise Avrupa Topluluğu 95/216/EC direktifinde yer alan 10 Güvenlik Kuralı ile asansör ve yürüyen merdivenler/bantlar kullanılırken dikkat edilecek hususlar yer alıyor. 
Emin Koramaz‘ın rapor hakkında AA‘ya verdiği bilgiler aşağıdadır:

Odamız uzmanlık alanlarımızla ilgili tüm dallarda olduğu gibi, iletim teknolojileri ve asansörler konusunda da geliştirici ve iyileştirici çalışmalara katkı ve katılımda bulunmayı önemli görevlerinden biri olarak görmektedir.

İletim teknolojileri, toplumsal yaşamda fabrikalardan depolara, şantiyelerden küçük işletme, konutlar ve iş merkezlerine dek, pek çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. 
Güvenli, sağlıklı, çağdaş, planlı yapı ve kentlerin oluşumunda olduğu gibi asansör sistemlerinin de bilimsel, teknik proje ve uygulamalara gereksinimi vardır. Proje aşamasından uygulamaya ve periyodik kontrollere kadarki süreçlerde ilgili Bakanlıklara, Odamıza, Valilikler, Belediyeler ve kullanıcılara önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir. 
Ancak standartlara uygun üretim, rekabet koşulları, AB Teknik Mevzuat uyum süreci, standartların uyumlaştırılması gibi konularda büyük bir dağınıklığın yaşandığı da görülmektedir. Bu açıdan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı TSE, Meslek Odaları, üretici firmalar, mühendisler ve ilgili diğer kuruluşların denetimlerinin yaygın ve etkin kılınmasının gerek can ve mal güvenliği, gerekse haksız rekabeti önlemek açısından önemi bugün de sürmektedir. 
Yasal mevzuat ve mühendislerin asansör üretiminden bakımına dek yetkilendirilmesi gerekliliği

Asansörlerin projelendirilmesi, montajı ve bakımı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 20.12.1995 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanan Asansör Yönetmeliği çerçevesinde yapılmaktaydı. AB uyum sürecinde Bakanlık tarafından bu yönetmelik yerine, 15.02.2003 tarihli Resmi Gazete‘de yeni bir Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) yayımlanmış; daha sonra 31.01.2007 tarihli Resmi Gazete‘de revize edilerek yeniden yayımlanmıştır. Son yönetmelikte asansör imalat, montaj ve bakım süreçlerinde çalışan mühendislere yönelik açık bir düzenleme bulunmamaktadır.

1995 tarihli Yönetmelikte asansör imalat, montaj ve bakım firmalarının bir elektrik ve bir makina mühendisi istihdam etmesi ve bu firmaların Elektrik ve Makina Mühendisleri Odalarından Büro Tescil Belgesi alması zorunlu tutulmuşken, yürürlükteki Yönetmelikte bu konular boşlukta bırakılmıştır.

Yeni Yönetmelikte asansör avan ve uygulama projelerinin, ilgisine göre elektrik ve makina mühendislerince çizileceği ve bu projelerin Belediye ve Valiliklerce asansörlere işletme ruhsatı verilmesi aşamasında isteneceği belirtilmekte, ancak imalat, montaj ve bakım firmalarının mühendis istihdamı konusunda herhangi bir açıklık getirilmemektedir. 
Odamız bu konuyla ilgili öneri ve çekincelerini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı‘na iletmiş, Bakanlık yetkilileri 95/16/AT yönetmeliğinde bir revizyon yapılacağını ve bu yönetmelik yanı sıra asansör uygulamaları konusunda ulusal düzenlemeleri belirleyecek "Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği" adlı bir yönetmelik daha hazırlanacağını, asansör uygulamalarında görev alan mühendisler, Odalar ve diğer kurumların görev, yetki ve sorumluluklarının açıklığa kavuşturulacağını tarafımıza bildirmiştir.

Ancak Bakanlığın 2008 başında ilettiği Taslakta, Yetkili Mühendis tanımı, mühendislerin Odalar tarafından belgelendirilmeleri ve yıllık kontrol çalışmalarında yer almalarına ilişkin olumlu ifadeler bulunmakla birlikte, yürürlükteki yönetmelikte yer alan asansörlerin tesis edilmesine ilişkin Asansör Avan, Elektrik, Mukavemet ve Mekanik Uygulama projelerinin tanımlandığı bölümlerin (16 ve 24. maddeler) çıkarıldığı görülmektedir.

Türkiye‘de 150 bine yakın CE işareti olmayan asansör bulunmakta ve yaklaşık 10 milyon vatandaşımız her gün bu asansörleri kullanmaktadır. Bu durum ve asansör kontrollerine dair birazdan aktaracağımız veriler, can ve mal güvenliğini doğrudan etkileyen faktörlerin ortadan kaldırılmasını gerektirmektedir. TMMOB Makina Mühendisleri Odası ve Elektrik Mühendisleri Odası tarafından hazırlanarak Bakanlığa sunulan "Asansör Tesis, İşletme ve Bakım Yönetmeliği" bu noktada çok önem taşımaktadır.

Diğer yandan AB ülkelerinde benzerleri bulunan Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği konusunda sektörde ortak bir görüşe ulaşılamamaktadır. Bazı çevreler olaya ticari boyutta yaklaşmakta, asansör firmalarında mühendis çalıştırılmasına ve Mühendis Odalarının mesleki denetim süreçlerinde yer almasına şiddetle karşı çıkmaktadırlar. Hatta yürürlükteki Yönetmeliğin avan ve tatbikat projeleri ile ilgili hükümleri bile iptal edilmek istenmekte, bina bütününün bir parçası olan ve yanlış uygulamaların sonuçlarını insan yaşamıyla ödediğimiz asansör tesisleri yapı denetim süreçlerinden kaçırılmaya çalışılmakta, işletme ruhsatı aşamasında sadece firmanın düzenleyeceği AT uygunluk beyanının yeterli sayılması istenmektedir.

Bilim, mühendislik ve kamu denetimini dışlayan böylesi bir düzenleme, asansörler konusunda denetim eksikliğinden kaynaklı can ve mal kayıpları ile standart dışı uygulamaları daha da artıracağı gibi asansör sanayimizi de baltalayacak, sektörde hizmet veren binlerce mühendis işinden olacaktır. Makina Mühendisleri Odası olarak böylesi bir yağma düzenine izin vermeyeceğimizi ve bu doğrultuda tüm örgütsel gücümüzü seferber edeceğimizi burada belirtmek isteriz.

Piyasa gözetim ve denetimi
Öte yandan 17.01.2002 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanan "Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik" ortamının ilgili Bakanlıkça etkin bir şekilde sağlanması gerekmektedir. Zira asansör ve yürüyen merdiven sektöründe ürünlerin piyasaya arzı ve dağıtımı aşamasında veya ürünler piyasada iken ilgili teknik düzenlemelere uygunluk ve güvenliğine ilişkin boşluklar mevcuttur.

Sektörde ithalat ağırlığı var, yetkisiz firma sayısı yetkili firma sayısından fazla
Asansör ve yürüyen merdiven sektörü yılda ortalama 7–15 bin asansör ile 400 yürüyen merdiven kurulumunun gerçekleştiği ve yaklaşık olarak 160 bine yakın asansörün işletme süreçlerinde gerçekleştirilen bakım ve onarımda kullanılan malzeme, cihaz ve ekipmanlarla birlikte yaklaşık 750 milyon dolarlık bir ekonomik hacime sahiptir.

Yürüyen merdivenlerin tamamına yakını ile kurulumu gerçekleştirilen asansörlerin yaklaşık % 15‘inin tamamı ithal edilmekte; yerli marka ile kurulumu gerçekleştirilen asansörlerin % 40‘ı ise ithal kompenentlerden oluşmaktadır.

Bu sektörde faaliyet gösteren yetkili firma sayısı 615 civarındadır. Herhangi bir yetki almadan, deyim yerindeyse korsan olarak çalışan firma sayısı ise 1.500 civarındadır. Bu sektörde istihdam edilen Makina Mühendisi sayısı ise yaklaşık 700‘dür.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası‘nın çalışmaları
Asansörün tasarımından, imalatından, montaj, bakım, peroyodik kontrol dahil tüm süreçlerde mühendislik hizmetlerinin verilmesi ve bu hizmetlerin de bu konuda özel eğitim almış, yeterliliği Odalarca belgelendirilmiş mühendislerce verilmesi gerektiği açıktır. 
Yönetmelik: Hızla gelişen teknolojiye bağlı olarak mühendislerin ihtisaslaşması ve sadece yetkin olduğu konularda hizmet vermesi gerektiğini savunan Odamız, 12.02.2002 tarihli Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe giren "TMMOB Makina Mühendisleri Odası Asansör Mühendis Yetkilendirme Yönetmeliği" uyarınca ülke genelinde Eğitim Kursları sonrası yapmış olduğu sınavlar sonucunda Asansör Avan Proje hazırlama konusunda 3.593, Asansör Mühendisi konusunda ise 2.586 üyemiz belgelendirilmiştir.

Belgelendirme: Odamız, Meslek İçi Eğitim Merkezi kapsamında yürüttüğü belgelendirme çalışmalarını TS EN ISO/IEC 17024 "Personel Belgelendirmesi Yapan Kuruluşlar İçin Genel Şartlar Standardı" kapsamında TÜRKAK‘a akredite ettirmiştir. MMO Personel Belgelendirme Kuruluşu, Asansör Avan Proje Hazırlama ve Asansör Mühendisi olmak üzere 11 kapsamda Mühendis Yeterlilik Belgesi vermektedir.

Kitap yayını: Asansörlerle ilgili yayımlanan kitaplar arasında "Asansör Avan ve Uygulama Projeleri Hazırlama Teknik Esasları" ve "Asansörlerde Denetimsizlik" de bulunmaktadır. 
Kongre: İlki 2003 ikincisi 2005 yılında düzenlenen İletim Teknolojileri Kongresi, başta Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, üniversiteler, kamu kurumları, sektör dernekleri ve sektörel dergiler olmak üzere 37 kurum ve kuruluş tarafından desteklenmiştir.

Sempozyum: 2006 yılında İzmir‘de ve 23–25 Mayıs 2008 tarihlerinde yine İzmir‘de yapılmakta olan Asansör Sempozyumu adlı etkinlik MMO ve EMO tarafından ortaklaşa düzenlemiştir.

Yıllık Kontroller: Kullanımdaki asansörlerin periyodik kontrollerine yönelik çeşitli belediyelerle yapılan protokoller uyarınca uzman üyelerimizce on binlerce asansörün periyodik kontrolleri yapılarak olası kazaların önüne geçilmiştir.

CE İşaretlemesi ve üretimden son kullanıma dek Onaylanmış Kuruluş olma: AB Teknik Mevzuatı uyum çerçevesinde yürürlüğe giren mevzuat gereği, ilgili ürünlere CE işaretlemesi zorunlu hale getirilmiştir. Ancak yerli onaylanmış kuruluşumuzun olmamasının yarattığı sıkıntılar nedeniyle üreticilerimiz uygunluk değerlendirme faaliyetlerini çok yüksek bedellerde AB test ve belgelendirme kuruluşlarına yaptırmak zorunda kalmakta ve bu alandaki mühendislik hizmetleri yurt dışından satın alınmaktadır.

Bu nedenle oluşturulan MMO Asansör Kontrol Merkezi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı adına Türk Akreditasyon Kurumu/TÜRKAK tarafından yapılan denetimi başarı ile tamamlamış ve Bakanlığın Odamızın 95/16/AT (Avrupa Topluluğu) Asansör Yönetmeliği kapsamında Onaylanmış Kuruluş olarak atanması için AB Komisyonu‘na yaptığı başvuru onaylanmıştır. Odamızın 2022 No‘lu Onaylanmış Kuruluş olarak atandığı 19 Şubat 2008 tarihinde AB Resmi Sitesinde, 20 Şubat‘ta da Avrupa Birliği NANDO bilgi sisteminde duyurulmuştur. "TMMOB Makina Mühendisleri Odası Asansör Kontrol Merkezinin Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesi Sözleşmesi", Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Odamız arasında 1 Nisan 2008 tarihinde imzalanmış; ilgili Tebliğ de 6 Mayıs 2008 tarihinde 26868 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

MMO Asansör Kontrol Merkezi; B, F, G, H Modüllerinde yani Asansör AT Tip İncelemesi, Asansör Son Muayene, Birim Doğrulaması ve Tam Kalite Güvence Modülleri kapsamında asansörlerin üretiminden kullanımına dek CE işaretlemesi yapmak üzere Avrupa Birliği ve Türkiye‘de Onaylanmış Kuruluş olarak atanmış; Modül B, F, G kapsamında ise Türkiye‘deki ilk ve tek yerli Onaylanmış Kuruluş olmuştur. Böylelikle asansör sektörünün yabancı belgelendirme kuruluşlarına mahkumiyeti en aza indirilerek CE işaretlemesine ilişkin gerek ve yeter şartların en ekonomik ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi sağlanabilecektir. 
Türkiye‘de durum, sayısal veriler: 2007‘de denetlenen asansörlerin yalnızca % 30‘u kullanılabilir durumda,  % 91‘i ise denetim dışı.

Yürürlükteki Asansör Yönetmeliği uyarınca asansörlerin işletmeye açılması, ruhsatlandırılması ve yıllık periyodik kontrollerinin yapılması yetkisi Valilikler ve Belediyelere verilmiştir. Anılan Yönetmeliğin 24. maddesinde, "kadrosunda yeterli teknik eleman bulunmayan Belediyeler veya Valilikler yıllık kontrol işini dışarıdan elektrik ve/veya makine mühendisine yaptırabilir" denilmektedir.

1985‘li yıllardan bugüne TMMOB Makina ve Elektrik Mühendisleri Odalarınca mevcut asansörlerin yıllık kontrollerinin yapılması için çeşitli belediyelerle protokoller yapılmış ve uzman mühendislerce on binlerce asansörün periyodik kontrolleri yapılarak olası kazaların önüne geçilmiştir. Ancak bu kontrollerin 2007 yılı itibarıyla 17 ildeki 27 belediye sınırlarında yapılıyor olması, kontrollerin sınırlılığını da göstermektedir. Yapılan kontrollere ilişkin ayrıntılı veriler için tıklayınız

Yukarıdaki tablo 2004 yılında Odamız ile protokolü bulunan 10 ildeki 17 belediye, 2005 yılında 12 ildeki 28 belediye, 2006 yılında 17 ildeki 32 belediye, 2007 yılında ise 17 ildeki 27 belediye sınırları içindeki denetim verilerini kapsamaktadır. 
Odamızca yapılan denetimler son 4 yıl itibarıyla 8 il‘den 17 il ve 17 belediyeden 27 belediye sınırlarına yükselmiş olmasına karşın tablonun sunduğu oransal gerçekler ürkütücüdür. 2004–2007 yıllarında Odamız ile protokolü bulunan ilgili belediye sınırları içinde kullanımda olan asansör kontrollerine ilişkin veriler için tıklayınız *

Görüldüğü gibi, 2004 yılında Türkiye‘deki asansörlerin % 6,5‘i, 2005‘te 14,2‘si, 2006‘da % 5‘i, 2007 yılında ise % 8,3‘ü kontrol edilmiştir. 
Yalnızca 2007 verilerini değerlendirdiğimizde durum şöyledir. Türkiye‘deki 160 bin asansörden 13.305‘i (% 8,3) kontrol edilmiştir. Bunların 
% 14‘ünün eksikleri giderildikten sonra kullanılabilir, 
% 54,5‘inin kesinlikle kullanılamaz, 
% 30,7‘sinin ise kullanılmasında sakınca olmadığı görülmektedir. 
Denetimlere ilişkin mevcut tablonun sayısal büyüklükleri Ankara, İzmir ve Mersin‘in en büyük belediye sınırları içindeki büyük ilçe verilerinden oluşmaktadır. Bu yönüyle mevcut tablonun asansörlerdeki denetimsizliğe ilişkin Türkiye ortalamasına dair tahmini/takribi oranlara ilişkin veri sunduğu söylenebilir. 
Denetlenmeyen asansör oranı % 91
Yukarıdaki veriler kontrol edilen asansörlere ilişkindir ve eksikler zamanla kontrollerle giderilebilecektir. Ancak kullanımda olan toplam 160 bin asansörden 146.695‘i, oran olarak da % 91‘i Odamızın yürüttüğü gibi bir kamu denetiminden tamamen yoksun bulunmaktadır. Bu tablo halkımızın can güvenliğinin nasıl büyük bir tehlike içinde olduğunun açık kanıtıdır. Bu asansörlerin yalnızca bilinemeyen küçük bir yüzdesi yetkisiz, yetersiz ve denetimsiz firmalarca "kontrol" edilmektedir. 
MMO ve EMO denetimlerindeki bazı kriterler
MMO ve EMO‘nun belediyelerle imzaladığı ortak protokol uyarınca üçlü bir Asansör Koordinatörlüğü oluşturulmakta ve denetimler standartlara göre yapılmaktadır. 
Uzman üyelerimiz bir asansörün TSE tarafından belirlenen 120 ayrı noktadaki durumunu belirleyen bir rapor düzenlemektedirler. 3 nüsha düzenlenen bu raporlardan biri bina yöneticisine biri ilgili belediyeye verilmekte, bir nüshası da Oda‘da arşivlenmektedir. 
Eksikleri tespit edilen ya da kullanılması sakıncalı görülen asansörler, eksikleri giderildikten sonra ikinci bazen üçüncü kez kontrol edilmekte ve raporlanmaktadır. Yıllık kontroller, can ve mal güvenliğini sağladığı gibi, işini doğru yapmayan, uygunluk belgesi olmayan, gerekli koşulları yerine getirmeyen bakımcı firmaların tespit edilmesinde de etkili olmaktadır. 
Bina yöneticilerinin kontrollere ilişkin dikkat etmesi gereken önemli hususlar
Daha önce değinilen ve aşağıda nihai çözüm için sıralanan önlemler arasında yer alan, "Asansör Tesis, İşletme ve Bakım Yönetmeliği" yayımlanıncaya kadar bina yöneticilerinin şu hususlara dikkat etmesi gerekmektedir:
•    Bakımcı firmalarda, 14.06.2003 tarih ve 25138 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan "Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetleri Hakkında Yönetmelik" hükümleri uyarınca, Sanayi Ticaret İl Müdürlüğü‘nden alınmış  "Satış Sonrası Hizmetleri Yeterlilik Belgesi" bulunması gerekmektedir. 
•    Bu firmaların bünyesinde MMO‘ya kayıtlı bir makina mühendisi ile EMO‘ya kayıtlı bir elektrik mühendisi çalıştırılması zorunludur. 
•    Firma güncel bir ‘kalite yönetim sistemi belgesi‘ne sahip olmalıdır. 
Bina yöneticileri, seçecekleri bakımcı firmalarla ilgili tereddüt yaşadıklarında, söz konusu firmaların Odalarımızda tescilli olup olmadığını Odalarımıza sorarak öğrenme olanağına da sahiptirler. 
Nihai Çözüm İçin Yapılması Gereken Çalışmalar
1.    Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ASTEK tarafından yapılan görevlendirme uyarınca MMO ve EMO‘nun birlikte hazırladığı ve Bakanlığın onayına sunduğu "Asansör Tesis, İşletme ve Bakım Yönetmeliği Taslağı" değerlendirilerek ivedilikle mevzuata yansıtılmalıdır. 
2.    Piyasa Denetim ve Gözetimine ilişkin TMMOB Makina ve Elektrik Mühendisleri Odalarının yetkili kılınması ve asansörlerin yılda bir periyodik kontrollerinin yapılmasına yönelik idari düzenlemeler yukarıda belirtilen Yönetmenlik kapsamında ivedilikle gerçekleştirilmelidir. 
3.    Makina Mühendisleri tarafından çizilen asansör projeleri, Makina Mühendisleri Odası‘nın Mesleki Denetiminden geçmeden ilgili makamlarca kesinlikle işlem yapılmamalıdır.
4.    Asansörlerin bakımının, meslek odalarınca mesleki yeterliliği belgelendirilmiş mühendis çalıştıran yetkin firmalarca yapılması sağlanmalıdır. 
5.     31 Ocak 2007 tarihli Yönetmeliğin önemli bir eksikliği olarak görülen; asansör sektöründe ürün ve hizmet üreten firmalarda en az bir makina mühendisi ve bir elektrik mühendisinin çalışmasının zorunlu hale getirilmesi, TMMOB‘ye bağlı ilgili meslek odalarınca, mesleki yeterliliğinin belgelendirilmesi ve ilgili oda tarafından sicil kayıtlarının tutulması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 
6.    Mesleki denetimin olmazsa olmaz koşulunun "uzmanlık ve belgelendirme" olmasından hareketle mesleki denetim hizmetlerinin önündeki yerel ve merkezi siyasi iktidarlarca konulan tüm engel ve sınırlamalar kaldırılmalıdır.
7.    Üniversitelerimizin ilgili bölümleri ve meslek liselerinde, iletim makinalarına yönelik derslere daha fazla yer verilmelidir.
8.    Ülkemiz asansör ürün ve malzemeleri açısından bir ithalat cenneti haline gelmiştir. Yerli üretimin ulusal ve uluslararası rekabet ortamında etkinliğinin arttırılması için AR-GE ve yüksek üretim teknolojilerine yönelik yatırımlara destek verilmesi bir devlet politikası haline getirilmeli; GSYİH‘dan AR-GE‘ye ayrılan % 0,7‘lere varan payın (KOBİ‘lerde ise bu oran % 0,3 civarındadır), ivedilikle en az % 2 seviyesine çıkarılması gerekmektedir. 
9.    Ülkemizde iletim makinaları üretimi yapan firmalar, araştırma geliştirmeye pay ayıramamaktadır. Bu nedenle sektördeki KOBİ‘ler, teknolojik düzeylerinin yükseltilmesi için özel olarak desteklenmelidir. Sektörde finansman, sermaye yetersizliği, düşük verimlilik, kalifiye işgücü, teknolojik ve endüstriyel birikim ve paylaşım sorunlarına ilişkin kalıcı, köklü çözüm mekanizmalarının işlerliğinin artırılması gereksinimi vardır. Sektörde sahip olunan bilgi ve deney birikiminin uygulamaya ve katma değere dönüştürülmesi için sistem tasarımında ulaşılan seviyenin geliştirilerek yaygın kullanımının sağlanması, yerli malzeme üretim ve kullanımının teşvik edilmesi gerekmektedir.
10.    Odamızın düzenlediği etkinliklerde, AB Teknik Mevzuatının uyumlaştırılması, standartlara uygun üretim ve haksız rekabet koşullarının giderilmesi için öncelikle Bakanlık, Üniversite, TMMOB‘ye bağlı Meslek Odaları ve Sektör Derneklerinin sürekli işbirliği ortamının geliştirilmesi gerekmektedir. 
11.    AB Teknik Mevzuatı uyum süreci içersinde, ulusal mevzuatın uyumlaştırılması çalışmasının ülkemiz sanayisinin koşulları da dikkate alınarak, ivedi olarak tamamlanması gerekmektedir. 
12.    Asansörlerin bakımının yetkin firmalarca yapılmasının sağlanması yanı sıra, ilgili kamu kuruluşları ve yerel yönetimler, asansör periyodik kontrollerinin düzenli olarak yaptırılmasına ilişkin daha duyarlı olmalı, Meslek Odaları ile denetim süreçlerinde işbirliğini artırmalıdırlar. 
13.    Asansörlerin bilimsel teknik esaslara ve sağlık kurallarına uygun olarak yapılması ve denetlenmesi amacıyla yerel ve merkezi yönetimler ile meslek odalarının koordinasyon içinde çalışabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 
14.    Asansör Yönetmeliğinde, halen kullanılmakta olan asansörlere ilişkin bir yaptırım bulunmamaktadır. Yeni yapılan asansörlerde uygulanmakta olan güvenlik kriterlerinin, kullanımda olan asansörlere de uygulanması yönünde düzenleme yapılmalıdır. 
15.    Bina sorumluları/yöneticileri, Belediyeler ve Valiliklerin duyarlı kılınması ve yasal mevzuat doğrultusunda davranmaları sağlanmalı, bir üst maddede belirtilen işbirliği ve eşgüdüm, Belediyeler ve Valilikleri de içererek topluma doğru yayılmalıdır.
16.    Asansörlerin ilk denetimleri belediyelerce veya valiliklerce yapılarak ruhsat verilmekte, Odalarımız ise ancak yapılan protokoller çerçevesinde ruhsatlandırma süreçlerinde devreye girebilmektedir. Oysa ülkemizde çok sayıda iskansız bina bulunmakta ve bu binaların asansör denetimleri yasal boşluklar nedeniyle yapılamamaktadır. Bu durum, birçok binadaki asansörlerin topraklamasız, emniyetsiz ve fren tertibatı bulunmaksızın çalışması anlamına da gelmektedir. Bu binalara ve denetimsiz asansörlerine yönelik de çalışmalar yapılması gerekmektedir. (Bu tür çok sayıda önemli kamu kurumu binası da bulunmaktadır.) 
Ülkemizde bina asansörlerinin avan projelerine uygun olarak yapılmasını denetleme ve yapı kullanım izinlerini verme yetkisi, yürürlükteki yasalarla yapı denetim kuruluşlarına, yerel yönetimlere ve mücavir alan sınırları dışında valiliklere verilmiştir. Ancak bu süreçlerde meslek odalarının dışlanması nedeniyle, bütünlüklü bir denetim yapılamamaktadır. Bunun bedelini asansör kazaları ile ödemekteyiz. Bu nedenle İmar Yasası ve Yapı Denetim Yasası yeniden düzenlenmelidir.
17.    Fiziksel çevrenin engelliler için ulaşılabilir ve yaşanabilir kılınması için imar planlarının yapılmasında kentsel, sosyal teknik altyapı alanlarında ve yapılarda engellilerin sosyal yaşama ve üretime katılmalarını sağlayacak düzenlemeler yapılmalı ve var olan standart ve düzenlemelerin uygulanmasında ilgili kurumlar, özellikle belediyeler sorumluluklarını yerine getirmelidir. 
18.    Sektörle ilgili sorunların çözümünde bilginin paylaşılmasına önem verilmeli, sanayi, üniversite, ilgili kamu kuruluşları (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TSE, Bayındırlık Bakanlığı) sektör dernekleri ve MMO işbirliği içinde çalışmalıdırlar. 
19.    Vinç imalatında kalitenin yükseltilmesi için ürünlerin TSE, EN, FEM, DIN, CMAA ve benzeri standartlara uygunluğu sağlanmalıdır. 
20.    Konveyör sistemlerinin tasarımlarında ergonomi ve iş güvenliği bakımından gerekli kriterlere uygunluk sağlanmalıdır.

.............................

* Türkiye‘de yılda yaklaşık 7.000–15.000 asansör, 400 de yürüyen merdiven üretiminin yapıldığı (2005‘te 8.500 asansör üretilmiştir) ve üretimin her yıl artması nedeniyle, her yıl için farklı rakamlar esas alınmıştır. 2004 oranları 125 bin, 2005 oranları 135 bin, 2006 oranları 150 bin, 2007 oranları ise 160 bin asansör gibi yaklaşık rakamlar üzerinden hesaplanmıştır.  

Yayına Giriş Tarihi

2016-09-29 07:30:00