ÇEVRE, SANAYİ, KENT, ULAŞIM, ENERJİ POLİTİKALARI İNSANCA BİR YAŞAM EKOLOJİSİNE GÖRE DÜZENLENMELİDİR

5 Haziran Dünya Çevre Gününde dikkatler, yeryüzünün evrimine özgü gelişmelerin yanında esasen sermaye egemenliği ve dizginsiz azami kâr güdüsünün yol açtığı yanlış politikalara odaklanmalıdır.

Zira yanlış teknoloji, sanayileşme, tarım, kentleşme, ulaşım, enerji ve maden politikaları ile birlikte doğal kaynaklar, ormanlar, hazine arazileri, kıyılar ve derelerin de talana açılması, yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının kirletilmesi ile çevre sorunları artmaktadır. Bu noktada sanayileşme ve planlı sosyal kalkınma yaklaşımı temelinde tarım, çevre, enerji, ulaşım, teknoloji, sağlık, eğitim ve diğer alanlara yönelik politikalar bir bütünlük içinde ele alınmalıdır. Başka türlü insanca bir yaşam ve toplum ekolojisi oluşturmak olanaklı değildir.

Yapılması gereken çalışmalar çok yönlüdür. Sanayinin enerji yoğunluğunu sektörel yapılanma değişikliği ile azaltmak üzere çalışmalar yapılması; emek ve kaynak yoğun üretimden ileri/yüksek teknoloji yoğunluklu, enerji yoğunluğu düşük bir üretim yapısına geçilmesi gerekmektedir.

Sanayi dallarının katma değer ve istihdam katkısı, çevre kirliliği, enerji tüketim yapısı gibi kriterler eşliğinde öncelik göstergeleri ve tercih edilmesi gereken teknolojiler belirlenmeli, tesislerin bu kriterlere göre kurulması ve kapasite artırımını da kapsayan ivedi bir sanayi planlaması yapılmalıdır.

Teknoloji, sanayileşme ve çevre politikaları arasında uyum esas alınarak tarım alanlarına sanayi tesisleri kurulmamalı, çarpık kentleşme ve kıyı yağmasının önüne geçilmeli, sanayi atıkları kontrol altında tutulmalı, arıtma tesisleri şart olmalı ve denetlenmeli, geri dönüşüm proje ve teknolojileri kullanılmalıdır.

Doğru sanayi, enerji, ulaşım ve kentleşme politikalarıyla birlikte su israfı ve kirliliğinin, katı ve tehlikeli atıkların, toprak kirliliğinin, erozyonun, sera gazı salımının, deniz kirliliğinin kontrolü; biyolojik çeşitliliğin ve doğal kaynakların korunması ve geliştirilmesi, temiz üretim teknolojilerinin kullanılması, çevre dostu yerli, yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, sermaye talanının kâr güdüsünün önüne geçirilmelidir.

Ali Ekber ÇAKAR
TMMOB Makina Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı