GAZ SIZDIRMAZLIK RAPORU İSTENMEMESİ FACİALARA YOL AÇIYOR.

                                            BASINA VE KAMUOYUNA                                          02.11.2016

 Gaz Sızdırmazlık Raporu İstenmemesi Facialara Yol Açıyor…

1 Kasım 2016 tarihinde İstanbul istikametine gitmekte olan Selahattin Demir idaresindeki          37 ES 151 plakalı otomobil  Kocaeli TEM otoyolu üzerindeki Uzunçiftlik mevkiinde LPG aldıktan sonra yola çıkarken sürücüsünün araçta sigara yakmak istemesi nedeni ile araç alev topuna dönmüştür. Yaptığımız incelemeler sonucu, aracın son muayenelerinde LPG sızdırmazlık raporu almadığı  tespit edilmiştir.

"Araçların LPG`ye dönüşümü ve ilgili piyasanın denetiminde ulaşılan düzey ve disiplin bozulmak üzeredir. LPG`li araçların trafikte ‘hareketli bombalara` dönüşmesi söz konusudur. Bu gidişe ‘dur` denilmelidir. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü`nün 19 Aralık 2011 tarihli Genelgesi; araç muayene istasyonlarında (LPG ve CNG takılı araçlar için en geç bir ay önceki tarihe ait ‘Gaz Sızdırmazlık Raporu`) aranması zorunluluğunu kaldırmış, gaz sızdırmazlık raporu bulunmamasını ‘ağır kusur`dan ‘hafif kusur`a dönüştürülmüştür. Bu durum LPG`li araç kullanıcılarının keyfiyetine yol açmış ve gaz sızdırmazlık testlerinde ciddi bir düşüş gerçekleşmiştir. Bu uygulama ile denetimsiz ortama geri dönülmüş, halkın can ve mal güvenliği ciddi bir şekilde tehdit edilmeye başlanmıştır.

LPG li araçlarda imalat-montaj ve kullanıma dair denetim ve kontrollerin yapılmaması, araçların LPG`ye dönüşüm tadilatında standart olmayan malzemelerin kullanılması, montajların standart dışılığı, periyodik ve etkin denetimlerin yapılmamasından kaynaklanan kazalar dolayısıyla önemli can ve mal kayıpları oluşmuştur.

Mevcut durum böyle iken 26.10.2016 tarihinde resmi gazetede yayımlanan araçların imal, tadil ve montajı hakkında yönetmelikle LPG/CNG dönüşümü yapılmış olan araçların periyodik muayenelerinde sızdırmazlık raporu aranmaması uygulaması başlatılarak ‘`HAFİF KUSUR`` olarak değerlendirilen sızdırmazlık kontrolleri KUSUR olmaktan da çıkarılmıştır. Yönetmeliğin 6 ay sonra yürürlüğe girmesiyle birlikte denetimsizliğin önü tamamen açılacaktır.

Yeni yönetmelikle birlikte getirilen uygulamalardan bir diğeri de LPG dönüşümlerinde kullanılacak LPG tanklarının yasal ömrünün 10 yıldan ‘`15 YILA`` çıkartılmasıdı. Bilimsel ve teknik bir veriye dayandırılmadan yapılan bu değişiklik telafisi mümkün olmayan mal ve can kayıplarına sebep olacaktır.

Yine yönetmelik marifetiyle sızdırmazlık kontrolü yapmak üzere görevlendirilmek isteyen kuruluşların bakanlığa başvurarak yetki almalarının önü açılmıştır. Bu uygulamanın egzoz emisyon ölçümlerinde olduğu gibi yapılacak kontrollerin niteliksiz olmasına sebep olacağı açıktır.

Yürürlüğe girecek olan yönetmelik LPG/CNG dönüşümü yapan işyerlerinin ‘`SÖZLEŞMELİ`` TEKNİK SORUMLU çalıştırmasının ve bir tane teknik sorumlunun 6 adete kadar dönüşüm firmasına hizmet verebilmesinin önünü açmaktadır.

Bu uygulama yapılan dönüşümlerin gerçek anlamda kontrolsüz gerçekleştirilmesine yol açacaktır.

Şu anda Makina Mühendisleri odası tarafından yetkilendirilmiş Makina Mühendislerinin tam gün esaslı görev yaptıkları dönüşüm firmaları, yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birden fazla firmanın bir tane teknik sorumluyu görevlendirerek gerçek anlamda bir denetimin gerçekleştirilemeyeceği ve yapılan işlemin imzacılık olarak gerçekleşeceği bilinmelidir.

Odamız, gaz sızdırmazlık testleri ile birlikte araçların yetkili firmalar tarafından LPG`ye dönüşümünün son kontrollerine ilişkin ‘Montaj Tespit Raporu` düzenlemeye de, Bakanlık tarafından ayrıca yetkili kılınmıştır. Dolayısıyla Odamızın yürüttüğü kontrol ve uygulama kapsamı, işin bütününe ilişkindir. MMO kontrolleri; ithalatçı, üretici, bayi ve dönüşüm yapan, Oda tarafından yetkilendirilmiş firmalar ile firmalarda görev yapan ve yine Oda tarafından yetkilendirilmiş makina mühendislerinin denetimini; firmaların kullandığı teknik belgeler ile montaj malzeme ve ürünlerinin kontrolünü ve mevcut montajın mevzuata uygunluğunu da kapsamaktadır.

Türkiye 3.093.000 ton/yıl otogaz kullanımı ile, Güney Kore ve Rusya`dan sonra dünyanın en büyük 3.pazarı olup, otogazın, benzinden daha fazla tüketildiği tek ülkedir. Toplam tüketim de 3.sırada olan Türkiye 10.649 adet lisanslı otogaz istasyonu ve 4.275.000 adet LPG li araç sayısı bakımından dünyada 1.sıradadır. Yılda ortalama 300.000 adet araç LPG`ye dönüştürülmektedir.    

Dünyada otogaz kullanımı bakımından bu kadar önemli bir hacime sahip Ülkemiz`de, Periyodik Kontrollere esas LPG-CNG Sızdırmazlık Raporu zorunluluğunun   kaldırılmasının; kamu can ve mal güvenliği açısından vahim sonuçlar doğuracağı ve bazı kişi ve kurumları zan altında bırakacağı bilinmelidir.  Yeni çıkan yönetmelik ve kanunlar neticesinde uzman mühendislerin istihdam edildiği ve standartlara uygun dönüşüm yapan yetkili firmalar piyasadan silinmekte; onların yerine "merdiven altı" tabiriyle anılan, uzman olmayan kişilerin çalıştığı kontrolsüz ve denetimsiz firmaların bu sektörde yer almasının yolu açılmaktadır. MMO olarak yapılan yanlış uygulamadan bir an önce dönülmesini ve yönetmeliğin görüşlerimiz de dikkate alınarak teknik ve bilimsel verilere uygun olarak düzenlenmesi gerektiğini aksi halde telafisi mümkün olmayan mal ve can kayıplarına neden olacağını belirtiriz.

Saygılarımızla,

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Kocaeli Şubesi