Öğrenci Üye Kurultayı 2013 Düzenlendi

"Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz?" ve "Mühendislik Kimliği ve Sorumlulukları" temalarıyla düzenlenen Kurultaya 45 üniversiteden 17 bin öğrenciyi temsil eden 400 delege katıldı.

Öğrenci Üye Kurultayı, anti-emperyalist mücadelede yaşamınını yitirenler ile Oda örgütlülüğü ve çalışmalarında yer alan kaybettiğimiz değerler için saygı duruşuyla başladı. Saygı duruşunun ardından, kısa zaman önce kaybettiğimiz Oda Yönetim Kurulu Üyesi Bünyamin Aydın anısına, MMO Öğrenci Üye çalışmasını tarhisel olarak anlatan görsellerin yer aldığı "Öğrenci Üye Kısa Filmi" gösterildi.

Kurultayın açılış konuşmaları ise MMO Öğrenci Üye Komisyonu adına Gülden Cihangir ve Oda Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Çakar tarafından yapıldı. TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı da etkinlikte bir konuşma yaparak MMO Öğrenci Üye Kurultayı?nı selamladı.

Öğrenci Üye Komisyonu adına Gülden Cihangir şöyle konuştu:

"Değerli TMMOB ve MMO Yöneticileri, Sevgili Arkadaşlar, Değerli Basın Mensupları,

Bugün bütün öğrenci üye arkadaşlarım adına sekizincisini düzenlediğimiz kurultayımıza hoş geldiniz diyorum.

Biz öğrenci üyeler Türkiye?nin dört bir yanından gelerek birlikte söz, yetki ve karar sahibi olmak; bilimsel, özerk demokratik bir üniversite mücadelesine sahip çıkmak, kendi sorunlarımızı tartışmak üzere buluştuk. Sorunlarımızı, bulunduğumuz noktadan, üniversitelerden yola çıkarak dile getireceğiz.

Sevgili arkadaşlar, 2013 öğrenci üye kurultayımızda zengin bir tartışma ortamı yaratmak için 2 ana başlık altında sunumlarımızı gerçekleştireceğiz. Bun başlıklar: "Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz?" ve "Mühendislik Kimliği ve Sorumlulukları"

12 Eylül ve onun eğitimdeki uzantısı YÖK ile birlikte, bilginin acenteliği denilen süreçler bile zaafa uğratılmış, üniversitelerde akademik kriterler değil, siyasal kriterler ağırlık kazanarak kadrolar şekillenmiştir. Açılan gecekondu üniversiteler, ihtiyaca göre belirlenmeyen kontenjanlar, eşitlikten ve bilimsellikten uzak eğitim anlayışı ile eğitim sistemi içinden çıkılamaz bir hale bürünmüştür.

YÖK politikaları sonucunda birçok suçsuz öğrenci gözaltına alınmakta, tutuklanmakta ve gelecekleri karartılmaktadır. Üniversiteler YÖK?ün değil, öğrencisiyle, akademisyeniyle, çalışanıyla toplumun olmalıdır.

Bugün burada, üniversitelerde yaşadığımız sorunların nedenlerini bulmaya ve bu sorunlara çözüm önerleri sunmaya çalışacağız.

Bizlere bu olanakları sağlayan Oda Yönetim Kurulumuza ve Şube Yönetim Kurullarımıza tekrar teşekkür ediyoruz. Bugüne kadar öğrenci üye çalışmasında yer alan ve katkı koyan tüm arkadaşlarımıza da bir kez daha teşekkür ediyoruz.

Hepimize kolay gelsin."

Oda Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Çakar?ın açılış konuşması şöyledir:

"Sayın Birlik Başkanım,

Örgütümüzün Değerli Yöneticileri,

Sevgili Öğrenci Üye Arkadaşlarım,

Sevgili Basın Mensupları,

Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu adına sizleri sevgi ve dostlukla selamlıyorum. 1999 yılından itibaren iki yılda bir düzenlediğimiz Öğrenci Üye Kurultayımıza hoş geldiniz.

Kurultayımızın üniversite öğretimi, mühendislik kimliği ve sorumlulukları ile ülkemizdeki genel durum arasındaki bağları kurmasını diliyor, bu kurultayın örgütleyicisi olan sizler başta olmak üzere, bütün emeği geçen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

Biliyorsunuz, bu kurultaya gelirken 17 Şubemizde Yerel Kurultaylar düzenlendi. Bu uygulama ile katılım sürecini bütün öğrenci üyelerimize yaymaya çalıştık, ilgili mühendislik disiplinlerinde okuyan yaklaşık 25 bin öğrenci içinden buluşabildiklerimizle bağ kurmayı hedefledik, bu geniş kitle içinde düşünsel ve örgütsel bir alan oluşturmaya çalıştık.

İlk kez 2012 yılı Eylül ayında düzenlediğimiz Öğrenci Üye Yaz Kampı ile bir adım daha atarak, sizler için bir tür eğitim, tartışma, eğlenme, kaynaşma platformu da oluşturduk.

Oluşturduğumuz bütün platformların geliştirilmesinin tamamen sizin sahiplenmenize, yeniden üretiminize bağlı olduğunu daha baştan belirtmek istiyorum. 

Bu arada önemli bir haber de vermek istiyorum. Öğrenci üye çalışmalarımızın öncülerinden, eski Oda Yönetim Kurulu Başkanlarımızdan ve şu an Odamızı TMMOB Yönetim Kurulunda temsil eden Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı?nın özel çabaları ve Odamızın özel katkılarıyla yapımı hızla süren TMMOB Öğrenci Evi, 11 Temmuz 2013 tarihinde, 1973-1980 dönemi Birlik Başkanımız sevgili Teoman Öztürk?ün 19. ölüm yıldönümünde açılacaktır. Bu Öğrenci Evi, cemaat-tarikat-din ağlarının yaygın şekilde örüldüğü Türkiye?de, bütün ilerici kuruluşlar için örnek bir çaba, öğrenci gençlik için de işaret edilecek bir mekân, bir özgürlük barınağı olacaktır. Bu nedenle Odamız kendi payına düşen yükümlülüklerini özenle ve fazlasıyla yerine getirmektedir.

Sevgili Öğrenci Üye Arkadaşlarım,

Ulaşılabilecek öğrenci kitlesine yeterince ulaşılamamış ise de, Oda ile meslektaş adayları arasında bağların oluşturulmasını önemsiyoruz. Şu anda Oda organlarında öğrenci üyelik faaliyetinden gelen birçok yönetici arkadaşımızın bulunması, sizlerin Odanın aktif öznesi olabileceğinizi göstermektedir. Bu süreç, Odamız için de değerli bir yenilenme kaynağıdır.

Tüm süreçleri sizler tarafından belirlenip planlanan bu kurultayları toplamadaki amacımız, öğrenci üyelerimizin birbirlerine bildirimde bulundukları bir platform oluşturmak değildir. Amacımız pozitiftir ve çok yönlüdür. Öğrenci üyelerimizin düşüncelerini özgürce ifade edebilecekleri olgun bir tartışma ve ortak üretim ortamı hazırlamaktır. Öğrenci üyelerimiz arasındaki ilişkiyi, dayanışmayı, birlikte mücadele etme bağlarını güçlendirmektir. Odamızın üyesi ve yöneticisi olacak öğrenci üyelerimizle ilişkileri geliştirmektir. Öğrencilikten başlanarak, öğretim ve meslek alanları ile bağlantılı olarak, ülke ekonomisi ve sanayisine ilişkin yöntemsel makro bakış açısının geliştirilebilmesine katkı sunmaktır. 

Bu özgür ve bağımsız platformda Odamızı da sorgulamanızı, varsa eksiklik ve yanlışlarımızı açık yüreklilikle dile getirmenizi bekliyoruz. Burada söylenecek her düşünce, geçmiş kurultaylarda olduğu gibi Odamızın yarınlarına yön verecek; düşünsel birikimi ve pratiğinin genişlemesine katkıda bulunacaktır.

Değerli Arkadaşlar,

Bütün çalışmalarımızda bizlere rehberlik eden, sizlere de çalışmalarınızı örgütlerken yol göstermesi gerektiğini düşündüğümüz temel ilkelerimizden bazılarına değinmek istiyorum.

Öncelikli olarak, Odamız ve üst birliğimiz olan TMMOB?nin mesleki demokratik kitle örgütü hüviyetine dikkat çekmek istiyorum.

Odamız, TMMOB?nin en büyük Odalarından biridir. Yaygın mesleki hizmet sunumu, sınıfsal, toplumsal duyarlılıkları ve üretkenliği ile kamuoyunda saygın bir konuma sahiptir.

Odamız, dar meslekçi bir meslek örgütü olmadığı gibi, dar anlamda siyaset de yapmaz. Meslek ve uzmanlık alanlarımızı düzenleme, koruma ve genişletmenin yanı sıra bu alanlara yönelik müdahalelere karşı mücadele eder. Odamız, ülkemizi, sanayi ve tarımımızı, kentlerimizi, dolayısıyla mühendislik gerek ve uygulamalarını sermaye birikim süreçleri için talan eden yeni liberal saldırılara karşı mücadeleyi aynı potada buluşturan, geniş yorumlu bir meslek ve siyaset yaklaşımına sahiptir.

Odamız emekten, halktan, sanayileşmeden, planlı kalkınma, tam istihdam ve hakça bölüşümden yanadır. Demokrat, antiemperyalist, toplumcu bir karaktere sahiptir.

Oda çalışmalarında, meslek ve meslektaş sorunlarının, ülkenin ve halkın sorunlarından ayrılamayacağı temel ilke olarak kabul edilir.

Odamız ırkçılığın, milliyetçiliğin, her türlü gericiliğin, bütün sömürü biçimlerinin karşısındadır. Barıştan, bir arada yaşamdan, insan haklarından, siyasal, toplumsal, akademik özgürlüklerden ve kapsamlı bir demokratikleşmeden yanadır.

Odamız ve TMMOB?nin, bütün iktidarlar, sömürü ve rant çevrelerinden örgütsel bağımsızlığı esastır. Şunu lütfen unutmayın: Odamız gücünü yalnızca örgütlü üyelerinden, demokratik merkeziyetçi form içindeki katılımcılıktan alır. "Birlikte üretme, birlikte karar alma, birlikte yönetme" temel ilkemizdir.

İçinde yer aldığınız MMO örgütlülüğü, genel olarak böylesi bir yapıya sahiptir ve bu nitelikler bir gelenek olarak sizler tarafından devralınmalıdır.

Sevgili Arkadaşlar,

Eğitim-öğretim, 1980 sonrasının neo liberal, piyasacı, gerici dönüşümünün doğrudan yansıdığı bir alandır. Özerk, demokratik, bilim ve teknik yuvaları olması gereken üniversitelerin "şirket" ve "müşteri odaklı" ticarethanelere dönüştürülmektedir. Kamu yükseköğretim kurumları kaynak bulmak için öz varlıklarını pazarlamaktadır. Özel üniversiteler yaygınlaşmaktadır. İhtiyaç fazlası ve düzeyi düşük üniversiteler açılmaktadır. Okullarda polis ve özel güvenlik birimlerinin egemenliği, baskılar ve gericilik eş zamanlı olarak yoğunlaşmaktadır.

Hepimizin kaldırılmasını istediğimiz YÖK, 12 Eylül darbesinden sonra üniversiteleri bilimsel üretim ve toplumcu düşünceden uzaklaştırmaya çalışan iktidarların vazgeçilmez bir aygıtı olmuştur. YÖK, eğitimde yeni liberal ve gerici politikaları sürdüren tüm iktidarlar gibi AKP döneminde de varlığını güçlendirerek sürdürmektedir. Yeni yasa tasarısı ile de, üniversitelerin piyasa merkezli kurumsal işleyiş yapısı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Gerek öğrenim olanağına kavuşamamış gençlerin, gerekse bu olanağı bir şekilde elde edebilen gençlerin tamamı sermaye güçlerinin yedek ve ucuz işgücü deposu olarak görülmektedir.

Bu gerçeklikler, AKP?nin yeni Türkiye vizyonunda üniversitelere ve öğrencilere biçilen işlevin ne olduğunu göstermektedir.

Gençlerimiz ise, eşitsizlikleri her geçen gün daha fazla artıran yeni liberal sömürü ve bunu perdeleyen dinci, gerici politikalar karşısında tek seçeneğin "şükretmek" olmadığını göstermiştir. ODTÜ?de, Eskişehir?de, Ankara?da, İstanbul?da birçok üniversitede gerçekleşen direniş ve hak mücadeleleri, akademisyen kesimle de buluşmaktadır. Bu vesileyle öğrenci gençliğin, üniversite bütünlüğünde yer alan zihinsel emek ile fiziksel emek kategorilerini kapsayan bütün emekçilerle buluşmasının oldukça önemli olduğunu da belirtmek isterim. 

Sevgili Katılımcılar,

Yeni liberal dönüşüm programı, meslek alanlarımızı doğrudan etkilemiştir. Mühendisliğin sanayi, tarım, kent ve toplum yaşamına yönelik, bilimsel teknik temellerdeki kamusal-toplumsal hizmet niteliği aşındırılmıştır. Sanayi, çalışma yaşamı, işçi sağlığı ve güvenliği, yapı denetimi, imar, tarım, gıda, madencilik, orman, su kaynakları, enerji, çevre ve kentleşme ile ilgili yasalar ve yönetmelikler, sömürü, rant ve talana yönelik olarak düzenlenmektedir. Bu politikalar, mühendislik uygulamaları ve eğitiminde büyük tahribata yol açmış; nitelikli işgücü olan mühendislik işsizlik oranı artmıştır.

AKP döneminde "değişim" adı altında üniversiteleri ve meslek alanlarımızı ilgilendiren birçok düzenleme yapılmaktadır. "Teknik öğretmen" yetiştiren programa tabi olanlara "mühendis" unvanı verilecek olması, Teknoloji Fakülteleri ve "uzaktan eğitim" gibi mühendislik eğitiminin temelini aşındıran düzenlemeler yaygınlaşmaktadır.

Mühendislik bölüm ve fakültelerinin gerçek bir gereksinime dayanmayan hızlı artışı, işsiz mühendis sayısını, daha da düşük ücretler ve güvencesiz çalışma ile meslek dışı alanlarda çalışmayı yaygınlaştırmaktadır.

2003-2013 arasında üniversite sayısı 78?den 169?a, Odamıza bağlı meslek disiplinleriyle ilgili bölümü bulunan üniversite sayısı 54?ten 106?ya, bölüm sayısı (burslu öğrenim ve ikinci öğretim veren bölümler de bağımsız değerlendirilmek şartıyla) 138?den 341?e çıkmıştır. İlgili mühendislik bölümlerinde öğrenim gören öğrenci sayısında da benzer artışlar söz konusudur. Ancak eğitime ayrılan ödenekler, öğretim görevlisi sayısı ve üniversite koşulları gibi göstergelerde eşdeğer bir artış yoktur.

Eğitim-öğretimdeki teori-pratik uyuşmazlığı, öğretim elemanı eksikliği, labaratuvarların olmayışı, deneysel malzeme eksikliği, bilimsel bilginin geri plana atılması vb. bir dizi olgu, mühendislik öğretimini kemirmektedir.

Kadın mühendisler, üniversite yıllarından çalışma yaşamına dek fırsat eşitliğinden uzakta, baskıyı, sömürüyü ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini birlikte yaşamaktadır.

Mevcut eğitim-öğretim sistemi değişik kültürleri kapsayacak demokratik öğeleri içermemektedir. Anadilde eğitim engellenmekte, zorunlu din dersleri üzerinden ve farklı biçimlerde değişik inançlar baskı altında tutulmaktadır.

Üniversite öğrencilerinin temel gereksinimlerini karşılayabilmek ve eğitimin bazı aşamalarında ödemek zorunda kaldıkları maddi bedeller, öğrenim olanaklarına erişim ve kullanımda ciddi eşitsizlikler ve yeni sorunlar yaratmaktadır. Kısaca sınıfsal, toplumsal, cinsiyet eşitsizliklerini artıran mevcut düzen, kapitalizmin "işsizlik stoku"nu genişletme ve piyasaya düşük ücretli işgücü yedeği oluşturan programatik bir yönelime sahiptir.

Ama unutmayalım ki, karanlığın, olumsuzluğun diyalektik karşıtı aydınlıktır ve mücadele ile kazanılır. İçinde bulunduğumuz dönemde öğrenci üye örgütlülüğünün korunması ve geliştirilmesi, antiemperyalist, demokrat, toplumcu mühendislik geleneği ve Oda örgütlülüğünün geleceğine etki edecek faktörlerin başında gelmektedir. Eğitim-öğretim ve meslek alanlarımıza yönelen gerici liberal kuşatmaya karşı bilimi rehber alan örgütlü bilincin üniversitelerde ve her alanda yaygınlaştırılması, ülkemizin aydınlık geleceği için azımsanamayacak bir öneme sahiptir.

Bugünkü Türkiye koşulları; öğrenci gençliğe, üniversite özerkliğinin sağlandığı; eğitimin her kademede eşit ve parasız olduğu; öğretimin akademik, demokratik, bilimsel bir yaklaşımla yeniden düzenlendiği; öğretim üyeleri, öğrenciler ve üniversite çalışanlarının yönetim ve karar sürecine katıldığı "bir başka Türkiye ve üniversite" mücadelesinde önemli görevler yüklemektedir.

Odamızın karanlığa karşı aydınlığı, baskıcı ve otoriter yönetim anlayışlarına karşı demokrasi ve özgürlükleri, ırkçılık ve milliyetçiliğe karşı barış içinde bir arada yaşama kültürünü, tek değerin daha fazla kâr etmek olduğu piyasa toplumuna karşı eşitliği ve adaleti temel alan, demokrat, toplumcu yurtsever değerlerine sahip çıkacağınıza yürekten inanıyorum.

Konuşmamı sona erdirirken, 1996 yılından beri öğrenci üye çalışmalarımıza yön veren başta TMMOB Başkanımız Mehmet Soğancı ile bu çalışmalarda emekleri bulunan Emin Koramaz, Elif Öztürk, Ercüment Çervatoğlu, Baki Çınar, Osman Tezgiden, Çağdaş Akar, Banu Akın ve diğer arkadaşlarımız olmak üzere tüm örgüt yöneticilerimize, bu etkinlikte emeği bulunan Düzenleme ve Yürütme Kurulları ile etkinlik sekreteri Mahir Ulaş Akcan?a ve hepinize teşekkür ediyor, sağ olun, var olun diyor, kurultayınıza başarılar diliyor, hepinizi sevgi ve dostlukla selamlıyorum."

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı ise konuşmasında, TMMOB?ye üye olmanın anlamı  ve TMMOB tarihinin köşe taşları ile kırılma noktalarından söz etti. Halktan, haktan ve hukuktan yana mühendislik anlayışının kenar çizgilerini Teoman Öztürk?ün sözleriyle mühendislik öğrencilerine aktaran Soğancı, 1996?dan günümüze kadar yürüyen öğrenci üye çalışmasının ortaya çıkışı ve TMMOB?ye kazandırdıklarını anlattı. TMMOB Başkanı, "Kürsüden bahsedilen ve yumak haline gelen Türkiye?nin sorunlarına karşı mücadele edecek bir örgütlenmenin gelecek unsurları olmaktan onur duyulmalıdır. Çünkü TMMOB, ?Padişahım çok yaşa!? değil ?Kral Çıplak? diyenlerin, bunu sokakta ifade edenlerin örgütüdür? diye konuştu.

"Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz?" ve "Mühendislik Kimliği ve Sorumlulukları" başlıkları altında yapılan Merkez Öğrenci Üye Komisyonu sunumlarının ardından Kurultayın forum bölümünde söz alan delege öğrenciler; "Mühendislik eğitiminde yaşanan sıkıntılar ve çözüm önerileri", "Üniversite-sanayi işbirliği", "Eğitimde gericileşme ve üniversitelerdeki antidemokratik uygulamalar", "Eğitimde ve meslek hayatında ayrımcılık", "Eğitimin ticarileşmesi", "Ortadoğu?da ve Türkiye?de yaşanan gelişmeler" gibi konular üzerine görüşlerini sundular.

Kurultayda kürsüye gelen mühendislik öğrencileri, kariyer ve bireysel çıkarlara odaklanan mühendislik anlayışına karşı "toplumcu mühendislik" çağrısını dile getirdiler. Mühendisliğin tarihsel gelişimi ve günümüzdeki vizyonuna dair değerlendirmelerin yapıldığı Kurultayda, mühendislik eğitimine ilişkin güncel düzenlemeler (üniversite-sanayi işbiliği, Bologna süreci, teknokentler vb.) ve mesleğin geleceğine etkileri tartışıldı. Eğitim alanında yaşanan neo-liberal dönüşüm ve ticarileşmeye karşı eşit, parasız, demokratik eğitim talebi; AKP iktidarının üniversiteler üzerindeki baskıcı ve gerici politikalarına karşı özgürlük isteği; herkes için eşit ve anadilde eğitim hakkı; bölgemizde ve ülkemizde barış özlemi dile getirildi.

Kurultayda yapılan konuşmalarda Mahir Çayan ve arkadaşları, Kazım Koyuncu, Metin Lokumcu anıldı; Deniz Gezmiş, Fidel Castro ve Teoman Öztürk?ten alıntılar yapıldı; Ahmet Telli ve Cemal Süreyya?dan şiirler okundu.

Kurultay sonuç bildirisi taslağının okunmasıyla son buldu.