SGK, MÜHENDİS, MİMAR VE ŞEHİR PLANCILARINI DÜŞÜK ÜCRETLE ÇALIŞMAYA MAHKUM EDİYOR!

TMMOB Asgari Ücret Protokolü nedir?

TMMOB Asgari Ücreti; bu ülkede çalışan mühendislerin, mimarların, şehir plancılarının gerçek emeklerinin karşılığında çalıştırılması ve sigorta primlerinin bu ücretler üzerinden yatırılması için TMMOB’un belirlediği taban ücrettir. TMMOB Asgari Ücret’in iki amacı vardır; birincisi mühendis, mimar ve şehir plancılarının emeklerinin karşılığını almasını, ikincisi ise; sigorta primlerinin bu değerler üzerinden yatırılmasını sağlamaktır. Özellikle sigorta primlerinin gerçek değerler üzerinden yatırılmaması gelecekte emekli olacak mühendis, mimar ve şehir plancısı kişilerin insan onuruna yaraşır biçimde yaşamasınınönündeki en büyük engeldir. TMMOB Asgari Ücret’i tam da bu nedenle vardır.

2012 yılında imzalanan bu protokol neyi amaçlıyordu?

TMMOB Asgari Ücret Protokolü’nü 2012 yılının Temmuz ayında imzalamıştık. 2017 yılının Haziran ayında ise protokol SGK tarafından tek taraflı fesh edildi. 2012 yılında imzaladığımız bu protokol aslında sadece mühendis, mimar ve şehir plancılarını korumuyor, haksız kazancın da önüne geçiyordu. Yani bu protokol mühendis, mimar ve şehir plancılarının yararına bir uygulama olduğu gibi kamu yararını da gözeten bir protokoldü. Hepimizin de bildiği üzere SGK’nın amacı çalışanların sosyal güvenliğini ve sağlık hakkını korumaktadır. Bu bağlamda SGK’nın kayıt dışılığı, prim kaybını engellemek için kamu kurum ve kuruşlarıyla meslek odalarıyla protokol yapmak gibi bir sorumluluğu vardır. Bizler de 2012 yılında bu sorumluluk çerçevesinde görüşmeler sağlayarak TMMOB Asgari Ücret Protokolü’nü oluşturduk. Bu protokole göre; TMMOB her yıl Aralık ayında mühendis, mimar ve şehir plancıları için asgari ücreti belirleyip SGK’ya bildirmekle görevliydi. Bu asgari ücret belirlenirken bir taraftan verilen hizmetin niteliği, diğer taraftan kamu kuruluşunda hizmet veren mühendis, mimar ve şehir plancılarının ücreti baz alınıyordu. SGK müfettişleri ise işyerlerinde teftişler yaparken buralarda çalışan mühendis, mimar ve şehir plancılarının belirlenen ücretten çalıştırılıp-çalıştırılmadığını denetliyordu. Yani bu protokol aynı zamanda kayıt dışılığı önleme protokolüydü.

Peki SGK bu protokolü hangi gerekçe ile feshetti?

SGK, karşılıklı imzaladığımız protokolün koşullarında bir takım hukuki, idari gecikmeler olduğu için ‘’Protokolü yenileme gereği duyuyoruz" diyerek yeni bir protokol taslağı hazırlayıp tarafımıza gönderdiler. Biz bu taslağı incelediğimizde TMMOB’un asgari ücret belirlemesi, SGK’nın iş yeri teftişinde asgari ücretin uygulanıp uygulanmaması noktasında kontroller yapmasını içeren maddenin kaldırıldığını gördük. Protokolün özünü bu madde oluşturuyordu. Bu durum üzerine biz de bu protokolü imzalamayacağımızı kendilerine yazılı olarak bildirdik. Sonrasında hem Çalışma Bakanlığı hem de SGK ile görüşmeler yaptık. Karşılıklı imzaladığımız protokole göre protokolün feshi ancak; İdari anlamda iş yaşamında yeni bir yasal düzenleme yapılmışsa ve bu yasal düzenleme böyle bir protokolün yürürlükte kalmasına engel teşkil ederse ancak o zaman revize edilebilirdi. Ancak böylesi bir idari düzenleme olmadı. Karşılıklı görüşmelerde ise bizim haklı olduğumuzun altını çizilerek, ‘’Bize işveren kesiminden ve hükümet yetkililerimden çok baskı geliyor. Biz bu nedenle mühendisler, mimarlar, şehir plancıları için ayrı bir asgari ücret belirlenmesini kendilerine anlatamıyoruz. İş kanununda bir tek asgari ücret vardır. Bize bu yönden bir baskı yapılıyor. Bu nedenle bu asgari ücretle ilgili kısmı kaldırmak zorundayız’’ dediler.

Bundan sonraki süreçte neler yapacaksınız?

SGK ile imzaladığımız protokolün 6. maddesine göre protokol ancak ‘’karşılıklı anlaşılırsa’’ fesh edilebilir. Yani SGK’nın tek başına bu protokolü fesh etme yetkisi yoktur. Bu nedenle hukuki haklarımızı sonuna kadar kullanıp, protokolün haksız feshi konusunu yargıya taşıyacağız. Bu protokolün iptali, ülkeyi yöneten siyasi iktidarın eğitimli iş gücüne bakışını da yansıtmaktadır. Yıllarca okul sıralarında dirsek çürütmüş mühendis, mimar ve şehir plancıları vasıfsız çalışan gibi değerlendirilmek isteniyor. Şunu bilmedirler ki; mühendis ve mimarların vermiş olduğu hizmetler piyasa hizmeti değildir, bunlar kamusal hizmet yürüten meslek gruplarıdır. Eğer mühendislik ve mimarlık hizmetleri ülkemizde yeterince iyi verilmezse ve bu hizmetler yeterince denetlenmezse başımıza gelen kazaların ve felaketlerin artacağı kesindir. Dolayısıyla bu ülke, mimar, mühendis ve şehir plancılarına gerekli önemi vermek zorundadır ve emeklerinin karşılığını piyasaya havale etmemelidir. Bize şuan veba görülen ücret sefalet ücretidir. Bu anlamda mücadelemiz sadece hukuki alanda olmayacaktır. Bir imza kampanyası başlatarak Türkiye’nin örgütlü olduğumuz her yerinde, SGK müdürlükleri önünde basın açıklaması gerçekleştirdik ve itirazlarımızı bildirdik. Bu süreci tersine çevireceğimizi biliyoruz. Çünkü mühendislerin, mimarların ve şehir plancılarının kazanılmış hakları var.